Kedilerde İmplant Protez Ayak Operasyonları
Yazı Boyutu:
Ayaklarıyla ilgili sakatlık yaşayan kedi dostlarınız için çözümünüz var… Bursa Akademi Hayvan Hastanesi’nden Doçent Doktor Cem Perk, kedilerde implant protez ayak operasyonlarının detaylarını anlattı.
Kemik kanalı içerisine vidalama yöntemiyle yerleştirilen kalıcı implant protezlerin insanlardaki geçmişi 2005’e uzanır. İlk implant protez bu yıl İngiltere’de kolunu kaybeden bir kadına uygulandı ve başarılı oldu. Veteriner tıp alanında ise, ilk ayak protezi uygulaması yine İngiltere’de Dr. Noel Fitzpatrick tarafından 2009 yılında bir kedide gerçekleştirildi. Biyonik kedi Oscar, arka iki ayağına takılan kalıcı protezleriyle yaşamını sorunsuz sürdürüyor.
Türkiye’den kalıcı implant protez örnekleri
Türkiye’de ise ilk kalıcı implant protez, 2013 yılında tarafımdan Şükrü isimli kedinin sağ arka ayağına yerleştirildi ve başarılı oldu. Bu olguyu takiben 2014 yılında Panda adındaki kediye yine sağ arka ayak protezi başarıyla uygulandı. Operasyon sonrası kediler ayaklarına kolayca adapte oldular ve sorunsuz kullandılar. 2016 yılında ise bir arabanın motor bölümünde sıkıştığı için her iki arka bacağı kangren olan Sarpro isimli kediye çift arka ayak protezi yine tarafımdan takıldı.
İmplant protez ayak operasyonları nasıl yapılır?
Bilimsel olarak ITAP (Intraossous Transcutaneous Amputation Prothesis) olarak adlandırılan bu teknikle, sağlam kemik sınırından kemik iliğine önce vidalı bir implant yerleştirilir. Titanyum, alüminyum ve vanadyum alaşımından oluşan bu implant, kemik kanalına yerleştirildikten sonra dışarıda kalan ucu deriyle kapatılır. Protez ucunun takılacağı yerdeki operasyon yarasının iyileşmesi yaklaşık 2 hafta sürer. Bu sürecin sonunda protezin derinin dışında kalan ucuna ayak kısmı takılır. Protez ucuna tutturulan ayak, sert plastik ya da karbon fiber gibi malzemeden yapılır. Sonuçta değişik nedenlerle bacakları ampute edildiği için 3 ayak kalan hayvanlar, protez takıldıktan 2-3 hafta sonra yürümeye ve koşmaya başlar.
Kedilerde implant protez ayak uygulaması
Kedilerde implant protez ayak uygulaması, ön bacaklarda dirsek ekleminin, arka bacaklarda diz ekleminin altındaki onarılamaz hasarlar nedeniyle bacağın kesilmesini gerektiren durumlarda uygulanabilir. Bunlar arasında gangren vakaları, geniş doku kayıpları, felçler, bazı kemik tümörleri, doğumsal deformasyonlar ya da bacağın doğuştan olmayışı, tedavide sonuç alınamayan eklem hastalıkları, ortopedik olarak düzeltilemeyecek kırık olguları sayılabilir.
Kediler gerek anatomik, gerekse davranışsal özellikleri nedeniyle dıştan bacak altına bağlanan protezler için uygun tür değillerdir. Kas yapıları ve hareketlilikleri, takmalı protezler için dezavantaj oluşturur. Bu tür protezler köpeklerde kullanılabilir. Ayrıca tak-çıkar protezlerin uygulaması pratik değildir. Takma ve çıkarma prosedürü zaman alır. Bunun yanı sıra uzun süreli kullanımda protez ile derinin temas yüzeyinde basınç yarası oluşur.
İmplant protez ayak uygulamalarıyla hayvan dostlarımızın 4 ayaklı olarak yaşamlarını sorunsuzca sürdürmeleri olası hale geldi. Türkiye’de Orthocatvet tarafından üretilen protezlerle bu operasyonlar başarıyla hastanemizde yapılmaktadır.
