Kedi ve Köpeklerde Meme Tümörleri
Yazı Boyutu:
Patili dostlarımızda görülen meme tümörleri hakkında bilinmesi gereken noktaları, Doç. Dr. Cem Perk açıklıyor.
Kadınlarda görülen meme tümörleri, benzer şekilde kedilerde ve köpeklerde de görülmektedir. Erken tanı, tedavi ve alınacak önlemlerle ilgili neler yapılabileceğine bir göz atalım…
Meme Tümörlerinin Görülme Sıklığı ve Risk Faktörleri
Meme dokusundan kaynaklanan tümörler, genellikle yaşlı ve kısırlaştırılmamış dişi hayvanlarda görülür. Erkeklerde çok nadirdir. Kasık ya da göğüs memelerinde sert bir kitlenin oluşumuyla başlar.
Köpekler, meme tümörlerinden en çok etkilenen hayvan türüdür. Dişi köpeklerde görülen tüm kanser vakalarının %50’sini meme tümörleri oluşturur. En çok Kaniş, İngiliz Spaniel, İngiliz Setter, Pointer, Fox Terrier ve Cocker Spaniel ırklarında görülür. Kedilerde ise Siyam, Shorthair ve beyaz ırklar duyarlıdır. Köpeklerde meme tümörlerinin yaklaşık %40’ı kötü huyludur. Kedilerde ise bu oran %90’a yükselir.
Köpek cinslerinin özelliklerini öğrenmek için tıklayın.
Kedi cinslerinin özelliklerini öğrenmek için tıklayın.
Meme Tümörlerinin Oluşum Nedenleri
Kedi ve köpeklerde meme tümörlerinin oluşum nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Bazı genetik faktörler, östrojen ve progesteron hormonlarının etkisi, kısırlaştırılmama, obezite, kalitesiz mamalar, olumsuz çevre koşulları nedenler arasındadır.
Meme Tümörleri Nasıl Önlenir?
Kısırlaştırma, ileri yaşlarda oluşabilecek meme kanserlerinin önlenmesinde oldukça etkilidir. Köpeklerin ilk kızgınlıktan önce kısırlaştırılması, meme tümörü riskini %0.5’e, ilk kızgınlıktan hemen sonra kısırlaştırılması %8‘e düşürür. Kedilerde de 6 aylıktan küçükken yapılan kısırlaştırma, kanser gelişimini %91, 12 aylıktan küçükken yapılan kısırlaştırma ise %86 oranında azaltır.
Kısırlaştırma operasyonuyla ilgili detaylı bilgi almak için tıklayın.
Tanı Yöntemleri
Meme tümörlerinin tanısı, elle muayenede meme loblarında sert kitlelerin saptanmasıyla konur. Bunlar tek ya da birkaç nodül şeklinde olabildiği gibi, meme zinciri boyunca da uzanabilir. Hareketli ya da alt dokulara yapışık olabilirler. Bazıları kistik yapıda olup, içinde sıvı doludur. Kronikleşmiş olgularda, hızla büyüyen kanser dokusu deriyi yırtabilir. Bu durumda bölgede kanama, enfeksiyon ve ödem de vardır.
Tümör Türleri
Köpeklerde rastlanan tüm kanser olgularının yaklaşık %40’ı kasık meme tümörleridir. Kızgınlıktan sonra ortaya çıkar. Kadınlarda 40’lı yaşlarda görülmeye başlanan meme tümörleri, köpeklerde 6’lı yaşlardan itibaren ortaya çıkar.
Kedi ve köpeklerde iyi huylu kabul edilen adenom ve fibroadenomlara karşın, kötü huylu olan adenokarsinom, sarkom ve malign mikst tümörlere rastlanır. Bir tümörün karakteri, ya operasyon öncesi yapılan iğne biyopsisi ile ya da ameliyatla alınan tümörün histopatolojik incelemesiyle anlaşılır. İğne aspirasyon tekniği çok güvenilir değildir. Zira alınan numunede yeterli tümör hücresi görülemeyebilir.
Tümörün hızlı büyümesi, alt dokulara yapışık olması, ülserleşmesi ve bölge lenf yumrusuna sıçraması kötü huylu olduğunu düşündürür. Malign karakterli meme tümörleri, kan ve lenf dolaşımı yoluyla en çok akciğerlere metastaz yaparlar. Ayrıca karın boşluğu organlarına, nadiren de kemik iliğine yayılırlar. Benign karakterli tümörler metastaz yapmamakla birlikte, nüks edebilirler. Örneğin, kedilerde operasyon sonrası nüks etme oranı %66’dır. Tümörlerde metastaz yönünden akciğer röntgeni, gerekirse MR incelemesi yapılmalıdır. Röntgende akciğer metastazı, nodüllerin büyüklüğüne göre %65-97 oranında saptanabilmektedir. Çok küçük metastaz odakları için MR çekilmesi gerekir. Kedilerde tümör boyutları prognoz açısından oldukça önem taşır. Çapı 2 cm’in altında olan tümörlerde hayatta kalma süresi 3 yıldır. Boyutlar büyüdükçe yaşam süresi kısalır.
Meme Tümörlerinin Tedavisi
Kedi ve köpeklerde meme tümörlerinin tedavisinde en etkili yöntem operasyondur.
Tümörün büyüklüğüne bağlı olarak değişik ameliyat teknikleri uygulanır. Tek olarak saptanan, küçük tümörlerde nodulektomi; çapı 1 cm’den büyük tümörlerde kısmi mastektomi; meme zincirine yayılmış tümörlerde radikal mastektomi (tek ya da çift taraflı) yapılır.
Kanser cerrahisinde zaman kaybedilmemelidir. Erken teşhis ve hızlı girişim başarı şansını arttırır. Bu nedenle, patili dostlarınızın memelerindeki sert kitleler zaman geçirmeden hekime gösterilmelidir. Erken saptanan küçük bir nodül, lokal anesteziyle kolayca alınabilecekken, gecikilen durumlarda tümörün büyümesiyle genel anestezi altında geniş radikal mastektomi zorunluluğu doğacaktır. İnsanlarda meme tümörlerinde karma tedavi olarak adlandırılan cerrahi, radyoterapi ve kemoterapi, kedi ve köpeklerde çok az kullanılmaktadır.
Ameliyat sonrası siklofosfamid, vinkristin ve metotreksat gibi kemoterapi ilaçlarının petinize uygulanmasının ne tür yararlar ya da zararlar sağlayacağını doktorunuz size belirtecektir. Radyoterapi olanağı ise ülkemizde mevcut değildir.
Sonuç olarak, patili dostlarımızın meme kanserlerini önlemek için kısırlaştırmalarını zamanında yaptırmayı ihmal etmeyiniz. Tümör mevcudiyetinde ise en kısa sürede doktorunuza başvurunuz. Tüm petlerinize sağlıklı yaşam dilerim.
