Sağlıklı ve Uzun Yaşam Sırrı Longevity Nedir?

Amerikan Hastanesi Fonksiyonel Tıp Bölümü Doktoru İrem Ergün, son dönemin çok konuşulan konusu longevity hakkında merak edilenleri anlatıyor.

Uzun yaşamayı aklından geçirmeyen kimse yoktur herhalde. Hem uzun hem sağlıklı yaşamaksa, en çok istediğimiz şey. Sağlıklı bir yaşam ve daha önemlisi mutlu ve anlamlı bir yaşam, uzun bir hayat süresini de beraberinde getiriyor.

Son yıllarda longevity ile ilgilenmek ve bunun için yaşam şeklinde değişiklikler yaparak daha iyi beslenmek, daha iyi uyumak, çeşitli testler yaptırmak, önlem almak, daha fazla egzersiz yapmak, yani hastalığı beklemeden sağlığı korumak, hatta daha iyiye götürmek ciddi bir gündem haline geldi. Bu konudaki araştırmalar AI desteği sayesinde çok hızlı ilerliyor.

Longevity (tıbbi uzun ömür) uygulamaları 2024’te çok daha fazla gündemde olacak. Bu uygulamalar eksozomlar, senolitikler (fisetin, kuersetin, spermidine), Wharton Jelly kök hücre enjeksiyonları, NAD+ IV tedavileri, hiperbarik oksijen, ozon terapisi ve Ketamin IV’leri de dahil olmak üzere, geniş bir tedavi ve terapi yelpazesini kapsamakta. Enjekte edilebilir peptitler, FDA tarafından yakın zamanda yasaklanmamış olsaydı, bu listede yer alacaktı. Bu tedaviler doktorların gözetimi altında tıbbi ortamlarda uygulanmaya başlanabilir. Bu uygulamalar kriyoterapi, soğuk uygulamaları, ısı şokları ve beslenme IV’leri gibi popüler biohacker seçeneklerinin bir adım ötesini temsil etmektedir.

Yaşlanmanın Sebepleri

Şu anda bütün dünyada üzerinde çalışılan yaşlanmanın çoklu sebepleri şöyle görünüyor:

• DNA hasarı ve bunun neden olduğu genom dengesizlikleri,
• Hepimizin iyi bildiği enerji üretimindeki ana organel olan mitokondrinin fonksiyonlarının bozulması,
• Metabolik değişikliklerin sebep olduğu yanlış besin algılaması,
• Kök hücrelerin tükenmesi,
• Telomerlerin aşınması,
• Hücreler arası iletişimin bozularak enflamasyonu hızlandıran moleküllerin üretilmesi,
• Sağlıklı protein metabolizmasının bozulması,
• Zombi dediğimiz yaşlanmış hücrelerin birikmesi ve uzaklaştırılamaması,
• Üzerinde en çok çalışılan, hepimizin günlük hayatta daha fazla karşılaşabileceğimiz epigenetik çalışmalar.

Bu faktörler üzerinde çalışırken araştırmacıların hepsinin ortak görüşü ise şu: “Bu faktörleri ne kadar düzenleyebilirsek, yaşlanmayı da o kadar yavaşlatabiliriz”. Ve tabii ek olarak, “Yaşlanmayı yavaşlatabilirsek, sebep olduğu hastalıkları da önleyebiliriz, hastalıkları anlayabilirsek daha sağlıklı ve uzun bir yaşam sürdürülebilir.”

Longevity Çalışmaları

2023 yılında çalışmaların daha çok arttığı ve 2024 yılında da devam edecek uzun ve sağlıklı yaşam gündeminde, epigenetik bence hala çok önemli bir yerde. Hastalık potansiyelinin sadece yüzde 10’unun DNA’da kodlandığını, yüzde 90 gibi çok ciddi bir oranın kontrol edilebilir değişkenlerle şekillendiğini bilimsel çalışmalar gösteriyor. Toksinlerin azaltılması, beslenmenin iyileştirilmesi, strese verdiğimiz cevabın düzenlenmesi gibi yaşam tarzı değişiklikleri genlerin ifadesini önemli ölçüde değiştirebilir.

Çocukluk ve erken erişkinlik döneminde yaşanan duygusal travma ve anılar, yaşam boyu karşılaşacağımız sağlık sorunlarını etkileyebilir. Ve tekrar belirtmek istiyorum; epigenetik, genetik olarak yatkınlığımız olan kronik hastalıkların önlenmesi ve hatta geri döndürülmesi konusunda çok umut veriyor.

Sağlıklı damarlar tüm sistemde sağlıklı fonksiyonları da beraberinde getiriyor. Öne çıkan konulardan bir tanesi de, damar dokusunun fonksiyonu ve nitrik oksit düzeylerinin korunması. Optimal kan akışı tüm organlar için çok önemli ve longevity protokolleri içinde damar sağlığı ve kişiselleştirilmiş uygulamalar gündemde olacak.

Demans grubu hastalıklarda da önemi artarak devam edecek bağırsak sağlığı ve bağırsak bariyerinin korunmasıyla ilgili çalışmalar daha spesifik olarak devam edecek. Özellikle Akkermensia muciniphila adlı bakterinin çoğaltılması, metabolizma, kilo kontrolü, bağışıklık ve longevity kriteri olarak daha önemli bir probiyotik olacak.

Odak konularda çalışmalar devam ederken, temiz bir beslenme, iyi bir uyku, hareketli aktif bir yaşam, temiz bir zihin, bilinçli bir öğrenme, iyi ilişkiler genlerimiz ve yaşam süremiz üzerinde her zaman etkili olacaktır. Travma sonrası tedavilerde teknolojiyi ve psikedeliklerin tedavide kullanımını da daha çok duyacağız.

Bu yılın öne çıkan iyi yaşam trendlerini ve uzmanların görüşlerini keşfetmek için tıklayın.

Yaşlanma Nasıl Engellenir?

Tüm bu gelişmeleri kendi hayatımıza nasıl uygulayacağımız konusunu kısaca şöyle özetleyebiliriz:

• Kronik hastalıkların yaşlanmayı ne kadar hızlandırdığını hatırlayacak olursak, mevcut sağlık sorunlarını, yaşam şekli ve ailesel faktörlerle gelen hastalıkları ertelememek, önlem almak çok etkili olacaktır.
• Düzenli kontrolleri yaptırmak, fonksiyonel tıp testlerini takip etmek, kadın ve erkek sağlığına özel ileri tetkikleri yaptırmak, dolayısıyla erken önlem almak sağlığı koruma ve yaşam süresini uzatmak da daha önemli olacak.
• Yaşam şekli değişikliklerini hayata geçirmede en önemli engel stres olarak görülüyor. Stres ve getirdiği anksiyetenin kontrolü, duygusal ve zihinsel sağlık için egzersiz, nefes teknikleri, sosyal ilişkiler, farkındalık çalışmaları, travmaların iyileştirilmesi, yardım etmenin artması ve daima doğadan destek almak daha uzun bir yaşam için motivasyonunuzu artıracaktır.