Sanat Dünyasının 2023 Trendleri

Sanatçı ve sanatseverlerin malzeme, konu, teknik ve mekân açısından tercihleri, sanat piyasasında görülen değişikliklere göre şekillenen 2023 sanat trendlerini keşfedin.

Moda ve tasarım dünyası gibi sanatta da artık trendlerin olduğu doğru. İstanbul Contemporary Fuarı, Venedik ve İstanbul Bienali, dünyadan sanat, müzayede ve fuar haberleri ise bu trendleri oluşturan referanslar oluyor. Sanatçı ve sanatseverlerin malzeme, konu, teknik ve mekân açısından tercihleri, sanat piyasasında görülen değişikliklere göre şekillenen 2023 sanat trendlerini keşfedin.

Emek Yoğun Eserler

Gerek Venedik Bienali’nde gerekse çağdaş sanat fuarlarında emeğin yoğun olduğu çalışmaların artış gösterdiği fark ediliyor. 2023 yılında da bu tarz geleneksel örme tekniğiyle dokunan eserler, kağıt kesme-katlama tekniğiyle üretilen çalışmalar ve porselen hamurundan tek tek el ile üretilen rölyef heykeller ön plana çıkacak.

Beş Duyuya Hitap Eden Eserler

Sanatsal çalışmalar artık günümüzde yalnızca gözümüzü doyurmakla kalmıyor, sesle, kokuyla, dokunmayla hatta tatla da diğer duyularımızı da beslemeye devam ediyor. Bu durum daha da artarak bir eserin önünde geçireceğimiz süre diğer beş duyumuzun etkilenmesiyle doğru orantılı olarak artış gösterecek. Böylece dijital çalışmaların sunduğu görsel ve sesli çalışmalar sanat izleyicisini daha fazla etkileyecek. Bir de tüm bunlara ilave olarak mekâna yapılan koku giydirmeleri ve tat duyusuyla kurulan bağlantı izleyiciyi yapıta daha da yaklaştıracak.

Dijital ve video çalışmalarla birlikte artış gösteren yapay zekâanın üretimleri de 2023 trendlerden. Oldukça tartışma yaratan bu konu tüm insanlığı halen meşgul ediyor. Yapay zekânın ürettiği eser gerçek bir sanat eseri olarak kabul edilebilir mi? Yapay zekâ tek başına maalesef henüz bir sanat eseri becerisine sahip değil. Yani robota emirleri veren ve kodlama sistemini yazan insan olduğuna göre yapay zekânın ortaya çıkardığı esere gerçek bir sanat eseri demek mümkündür.

Hiper Gerçekçi Heykeller

Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte gerçek bir canlı görünümünde insan, hayvan ve yaratık gibi heykellere artık her yerde rastlayacağız. Balmumu malzemesiyle yapılan bu heykellerde gerçek insan saçları ve kılları kullanılıyor. Yüzdeki ifadeler, heykellerin üzerlerindeki kıyafetler sanat izleyicisini esere tekrar tekrar baktırıyor.

Sürrealizm

Gerçek üstücülük akımı olarak sanat tarihinde ortaya çıkmış sürrealizmde; aklın, geleneklerin, alışkanlıkların denetiminden uzak, bilinçaltı gerçeklerini yansıtan yani bilinen gerçekle bağını kesip kendince bir gerçek yaratmak amacını güden bir üretim söz konusudur. Gerek dünyada pandemiyle görülen değişim ve dönüşüm, gerekse toplumların geçirmiş oldukları politik sıkıntılar sanatçılara gerçek dışı ortamları hayal etmesini sağlayacak.

Doğa, Göç, İklim Krizi ve Pandemi

Doğa, 19. yüzyıldan itibaren romantizm akımıyla birlikte felsefi bir bakış açısıyla sanat tarihindeki yerini korumuştur. Aynı yüzyılda insanoğlu doğayla birlikte değişmeye ve gelişmeye başlamıştır. Şehirleşmenin etkisiyle ise sanatçılar kırlara giderek tekrar resim yapmaya başlamıştır. 2023 yılında da doğaya olan bu kaçış devam edecek. Sanat dünyası, şehrin stresli ortamından uzaklaşmak ve huzurlu bir ortam arayışı bulmak için çaba gösterecek. Doğayla bütünleşme duygusu, geçerliliğini korumaya devam edecek.

Sanat konuları arasına hızla eklemlenen diğer iki konu ise göç ve iklim krizi. Ülkelerde yaşanan siyasi değişimler toplumları bir ülkeden başka ülkelere göçe zorlar. Dünyanın giderek ısınma süreciyle birlikte tüketim artmakta ve doğal kaynaklar hızla tükenmektedir. Sanatçılar tüm bu sorunları ise içselleştirerek sanat aracılığıyla insanlığa yeniden mesaj gönderecekler.

Sanat Mekânlarında Protesto Gösterileri

Sanat eserlerine zarar verme gösterileri ile iklim krizi gibi farklı konulara dikkat çekilmek isteniyor. Yakın bir zaman önce İngiltere’nin başkenti Londra’da meydana gelen olayda, iklim protestocuları Ulusal Galeri’yi ziyaret ederek Van Gogh’un 1888 tarihli “Ayçiçekleri” tablosunu hedef alarak eserin üzerine çorba fırlattı. Seslerini duyurmak isteyen protestocular, bundan sonra da sanat ve müzeleri aracı olarak kullanacaklar gibi gözüküyor.

Sanat ve Farklı Disiplinler

Sanat nesnesi felsefe, psikoloji, sosyoloji başta olmak üzere farklı pek çok alanı arka planda barındıran zengin bir varlığı temsil eder. Sanatçılar çok yönlü bir düşünsel boyutu ve çok katmanlı üretim aşamaları olan disiplinlerarasılık, çok alanlılık gibi kavramlar etrafından sanat yapıtlarını şekillendirerek sanatsal anlamda da ifadelerini daha da zenginleştirmişlerdir. Sonuç olarak sanat, ifade edilişi bakımından sürekli bir değişime uğrayarak kendine yeni yaşam alanları oluşturmaya devam edecektir.

Müzayedeler

Pandemiyle birlikte çevrimiçi satış eğilimi artarak müzayedeler hem Türkiye’de hem de dünyada 2022 yılına hızlı bir giriş yapmıştı. Yıl içinde çok daha kolay organize edilme imkânı taşıyan online müzayedeler, hem daha çok satış ve ciro anlamına geliyor hem de halka açık bir süreç üzerinden gerçekleştiği için sınırlı salon etkinliklerinden daha geniş bir kitleye ulaşarak, şeffaf bir piyasa oluşmasına katkıda bulunuyor. Online dünyaya taşınan bu müzayedeler 2023 yılında da varlığını koruyarak büyümeye devam edecek.