Yazarlar Kimleri Okuyor, Neleri Takip Ediyor?

Birbirinden değerli yazarlara, hayatlarını değiştiren kitaplardan etkilendikleri kişilere uzanan sorular sorduk.

Çok değer verdiğim ve yazdıklarıyla hayatımda önemli yer edinen yazarlara; hayatlarında iz bırakan kitapları, günlük okuma pratiklerini ve etkilendikleri farklı disiplinlerden işleri ve kişileri sordum. Bu yazıdan sonra elinizde uzun bir okuma ve izleme listesi olacağına eminim! Şimdiden keyifli okumalar ve iyi seyirler.

Ahmet ÜMİT

İlk olarak yazın başında Yapı Kredi Yayınları tarafından yayınlanan son kitabı “Kayıp Tanrılar Ülkesi” ile neden edebiyatımızın ana damarlarından biri olduğunu bir kez daha kanıtlayan Ahmet Ümit’le başlıyoruz. Berlin’de işlenen korkunç bir cinayetin izinde Pergamon’un ve Berlin’in hikâyesini; buna paralel olarak Zeus’un “kaleminden” mitolojiyi, farklı gruplar üzerinden ötekileştirmeyi çok sağlam oluşturulmuş karakterler üzerinden okuyoruz. Ahmet Ümit’in neredeyse 40 yıla yaklaşan yazarlık serüveninde onda iz bırakanları sorduk kendisine.

Hayatınızı değiştiren 5 kitap?

Hayatımı değiştiren bir tane ya da beş tane sayabileceğim kitap olmadı. Ama genel olarak kitaplar hayatımı güzelleştirdi diyebilirim. Hatta ilk okuduğumda beğenmeyip sonradan çok çok etkilendiğim kitaplar da var. O yüzden özellikle şu kitaplar hayatımı değiştirdi diyemem. Ama şimdi beş kitap öner derseniz; Homeros’un İlyada’sını, Shelley’in Frankenstein’ını, Yusuf Atılgan’ın Anayurt Oteli’ni, Bilge Karasu’nun Göçmüş Kediler Bahçesi’ni ve Adalet Ağaoğlu’nun Ölmeye Yatmak’ını öneririm.

Kitap okurken tercih ettiğiniz/keyif aldığınız mekânlar?

Çalışma odam. Çünkü orada yazarken de okurken de kimse beni rahatsız etmiyor, dikkatimi dağıtmıyor, okuduklarımla arama girmiyor.

Okurken müzik dinler misiniz? Kimleri dinlemeyi tercih edersiniz?

Genellikle tercihim caz ve klasik. Caz müzisyenlerinden Chet Baker, Charlie Parker, Miles Davis, Duke Ellington; klasik müzikte ise Rahmaninov, Çaykovski, Beethoven, Chopin, Shostakovich, Debussy, Satie gibi sanatçıları dinliyorum.

Takip etmekten keyif aldığınız sosyal medya hesapları neler?

Arkeoloji, tarih, edebiyat, müzikle ilgili hesapları takip ediyorum. Politik şahısların hesaplarını da takip ediyorum ama ikincilerden birinciler kadar keyif almıyorum.

Takip ettiğiniz podcast serileri neler?

Podcastlere çok vakit ayırdığım söylenemez. Nadiren de olsa Mirgün Cabas ve Can Kozanoğlu’nun sunduğu “İlk Sayfası” ve “Nerden Başlasam” serilerini dinliyorum.

İlham aldığınız yazarlar?

Homeros, Shakespeare, Balzac, Tolstoy, Dostoyevski, Kafka Dickens, Yaşar Kemal, Nazım Hikmet, Edip Cansever, Turgut Uyar, Küçük İskender, Latife Tekin.

Hayatınızda iz bırakan 5 film?

Atıf Yılmaz – Ah Güzel İstanbul, Lütfü Akad – Vesikalı Yarim, Nuri Bilge Ceylan – Bir Zamanlar Anadolu, David Fincher – Seven, Alan Parker – Angel Heart.

Hangi kitabı yazmış olmayı isterdiniz?

Voltaire’in Candide’ini yazmayı isterdim. Okuduğum, en zekice yazılmış en eğlenceli kitap diyebilirim…

Aslı PERKER

Aslı Perker sadece yazdıklarıyla değil aynı zamanda çevirileriyle de edebiyat dünyamızda parmakla gösterilen isimlerden. Kendisine soruları sorarken şahane çeviriler üstünde çalıştığının da haberini aldım. Heyecanla bekliyoruz. Son yayınlanan “Ayrılığın İlk Günü” romanıyla da epey ses getiren Aslı Perker’in listesi de epey renkli. Son romanı üzerine “Anlatsam Roman Olur” podcast serisinde Nida Dinçtürk ile yaptığı şahane sohbeti de dinlemenizi ayrıca öneririm.

Hayatınızı değiştiren 5 kitap?

Robinson Crusoe, Yaşlı Adam ve Deniz, Moby Dick, Gönülçelen (Çavdar Tarlasında Çocuklar), Kadının Adı Yok.

Kitap okurken tercih ettiğiniz/keyif aldığınız mekânlar?

Her yer aslında. Ama en çok da deniz kenarı. Gölgede oturup saatlerce sıcakladığım anlarda denize girerek saatlerce kitap okuduğumu bilirim. Denize girmek benim için bir dua gibidir. Keza okumak da bir meditasyon. Bu yüzden ikisi bir arada çok güzel birbirini tamamlar.

Okurken müzik dinler misiniz? Kimleri dinlemeyi tercih edersiniz?

Bu hiç fark etmez. Müziği çok sevmeme rağmen okurken benim için önemini kaybeder. Zaten galiba duymam bile. Eğer bir kitabı çok beğenerek okuyorsam zaten hiçbir şey duymam, tamamen o dünyanın içinde kaybolurum. Ortalık yıkılsa fark etmem. Ama dinlediğim zamanlarda Billie Holiday tek tercihim.

{772905}

Takip etmekten keyif aldığınız sosyal medya hesapları neler?

Bir tane söyleyebilirim. Bir tren makinisti olan Ercan Nuri. Zaten bundan o kadar çok bahsettim ki sonunda meşhur oldu ve kitap eklerine bile konu oldu kendisi. Ercan Bey bana göre gerçek bir sanatçı. Hayatın en ufak detaylarını görüyor, anlıyor. Rayların arasından çıkan bir otu öyle bir paylaşıyor ki saatlerce bakabilirim. Ya da lokomotifte çay demlediği çaydanlığı. Bir de Margaret Atwood’u takip etmeyi seviyorum, çünkü en doğal halleriyle yazardan çok insan olduğunu göstermekten çekinmiyor. Aslı Tohumcu’yu da takip etmeyi çok seviyorum. Paylaştığı her şeyde hayat var.

Takip ettiğiniz podcast serileri neler?

Eskiden çok takip ederdim ama inanır mısınız son zamanlarda bir tane bile dinleyemiyorum. Yazmak dışında çeviri yaparak geçiniyorum ve bu çok konsantre bir iş. Başka bir şey dinlenemiyor. Çalışmadığım anlarda da kızımla vakit geçirdiğim için kulağımda sürekli onun sesi var diyebilirim. Kızım bir podcast yapsa iyi olur, yoksa yaşıtlarımdan çok geri kalacağım.

İlham aldığınız yazarlar?

İşte onlardan çok var. Joe David Brown, J.D. Salinger, Halide Edib, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Erol Toy, Buket Uzuner, Alice Sebold, Jhumpa Lahiri, Mark Twain, John Irving. Bunlar başlıcaları. Düşünüyorum da aslında say say bitmez.

Hayatınızı değiştiren 5 film?

Hayatımı değiştirmek demeyelim ama çok sevdiklerim: Mediterraneo, Death Proof, Shawshank Redemption, Thelma and Louise, The Usual Suspects.

Hangi kitabı yazmış olmayı isterdiniz?

Offf. Ne zor soru. Bir tane değil, ama mesela Tek Meyve Portakal Değildir (Oranges Are Not The Only Fruit.) Bunu kesinlikle yazmış olmayı isterdim. Ve elbette Gönülçelen.

Seray ŞAHİNER

2000’li yılların edebiyat dünyasında iyi okurların birçoğunun ilk sıralarda yazacağı isimlerden biri Seray Şahiner. Yazmayanın henüz kendisiyle tanışmadığını varsayarım. Antabus ve Hep Yek kütüphanemde çok özel yere sahip iki harikulade eser. Alabildiğine yalın, her kelimesinde gerçek ve müthiş tasarruflu bir anlatım. Bu dünyayı yaratırken beslendiği evreni en çok merak edenlerdendim. Çıktısını alıp çalışma masama iliştirdim bile.

Hayatınızı değiştiren 5 kitap?

Tatlı Betüş; Aziz Nesin, Yeşilçam Dedikleri Türkiye; Vedat Türkali, Üç Aynalı Kırk Oda; Murathan Mungan, Fındık Sekiz; Metin Kaçan, Gurbet Kuşları; Orhan Kemal.

Kitap okurken tercih ettiğiniz/keyif aldığınız mekânlar?

Evim, mahalle kafeleri, çayır çimen… Müziği kendim seçebildiğim yahut o esnada çalan müziğin bana hitap ettiği hemen her yer.

Okurken müzik dinler misiniz? Kimleri dinlemeyi tercih edersiniz?

Müzik dinlemeden pek bir şey yapamıyorum. Yazarken de okurken de dinliyorum, okurken genelde Bach’ın Çello Suiti’nin Yoyo Ma yorumu ve Tracy Chapman veya Yann Tiersen dinliyorum; işi şansa bırakacaksam şansı da o kadar şansa bırakmayıp, TRT 3 Radyo yahut Borusan Klasik Radyo dinliyorum.

Takip etmekten keyif aldığınız sosyal medya hesapları neler?

Derya Bengi’nin hemen her üretimini hayranlıkla takip ettiğim gibi Twitter’dan da takip ediyorum. Mücella Yapıcı’yı, Yekta Kopan’ı, Serkan Altuniğne’nin Twitter hesaplarını da ilgiyle izliyorum. Bartu Küçükçağlayan’ın Instagram hesabı da çok keyifli. Ayrıca görsel sanatçılar; Ai Weiwei ve Tanaka Tatsuya’nın Instagram hesaplarını da işlerini görmek açısından merakla takip ediyorum.

{772486}

Takip ettiğiniz podcast serileri neler?

Açıkçası hiçbir podcast yayını dinlemedim. O mecradan haberim olduğunda kitabı yazıyordum ve bölünmeye cesaret edemedim. Ama Eray Özer ve Özgür Mumcu’nun hazırladığı Yeni Haller’i merak ediyorum. Podcast’ı da Yeni Haller ile keşfedeceğim sanırım.

İlham aldığınız yazarlar?

Vedat Türkali, Orhan Kemal, Murathan Mungan, Aziz Nesin, Sevgi Soysal, Richard Brautigan, William S. Burroughs, Marquez.

Hayatınızı değiştiren 5 film?

Vesikalı Yarim, Ağır Roman, Masumiyet, Mamma Roma, Köprüdeki Kız

Hangi kitabı yazmış olmayı isterdiniz?

Güven – Vedat Türkali

Dr. Burkay ADALIĞ

Namıdiğer Meleklerin Payı. Burkay Adalığ’ın bu listede olması kendi adıma çok önemliydi çünkü kurgu dışı bir alanda okuru kitabın içinde tutabilmek büyük bir meziyet ve Adalığ bunu her iki kitabında da muazzam bir şekilde başarıyor. Kendisiyle Sesli Edebiyat Festivali kapsamında yaptığım söyleşide özellikle yazma refleksini nasıl kazandığı üzerine konuşmuştuk. Sorulara aldığım cevaplar da o söyleşideki yanıtların sağlamasını yapar nitelikte.

Hayatınızı değiştiren 5 kitap?

Kadının Adı Yok – Duygu Asena, Anna Karenina – Leo Tolstoy, Dövüş Kulübü – Chuck Palahniuk, Yaz Geçer – Murathan Mungan, New York Üçlemesi – Paul Auster

Kitap okurken tercih ettiğiniz/keyif aldığınız mekânlar?

Kitap okurken uzanmayı sevdiğim için evdeki geniş kanepem veya yatağım.

Okurken müzik dinler misiniz? Kimleri dinlemeyi tercih edersiniz?

Okumak o anı bırakıp başka bir ana gitmek, başka bir hayatı yaşamak gibi. Kitap okurken matematiksel armonisiyle bende benzer bir etki yaratan Bach’ın piyano eserlerini dinlemeyi tercih ediyorum.

Takip etmekten keyif aldığınız sosyal medya hesapları neler?

Sosyal medya işimin de bir parçası olduğu için genellikle içki kültürü ile ilgili hesapları takip ediyorum.

Takip ettiğiniz podcast serileri neler?

Podcast dinlemeyi pek tercih etmiyorum.

İlham aldığınız yazarlar?

Paul Auster, Charles Bukovkski, Orhan Veli Kanık, Murathan Mungan, Chuck Palahniuk.

Hayatınızı değiştiren 5 film?

Angels Share, Fight Club, Matrix, 2001: A Space Odyssey, Amelie

Hangi kitabı yazmış olmayı isterdiniz?

Paul Auster’ın herhangi bir romanı; mesela New York Üçlemesi.

Elçin POYRAZLAR

Edebiyatta cinsiyet ayrımı yapmayı doğru bulmam. Yazar yazardır, kadın ya da erkek yazar diye bir sınıflandırmaya karşıyım. Ancak polisiye gibi fazlasıyla maskülen tabiatı olan bir ortamda ürettikleriyle parıldayan bir yazarımız Elçin Poyrazlar. İlk romanlarında acar gazeteci Selin karakteri ile bizi politik polisiye girdaplarına sokarken, son iki romanında güçlü kadın karakterler üzerine oturtulmuş soluk kesici hikâyelerle okurlarla buluştu. Mantolu Kadın kişisel olarak favorim ancak tüm yapıtları okumaya değer. Kronolojik olarak okuyup yazarlığındaki kademe kademe büyümeyi de takip etmenizi öneririm. Zira Doğan Kitap’tan yayınlanan son kitabı Ecel Çiçekleri’nde çok katmanlı polisiyenin iyi örneklerinden birine şahit olacaksınız.

Hayatını değiştiren 5 kitap?

Hayatımı radikal anlamda değiştiren kitap olmadı ama beni yavaş yavaş dönüştüren kitaplar oldu. Suç ve Ceza (Dostoyevski), Tutunamayanlar (Oğuz Atay), Gülün Adı (Umberto Eco), Becerikli Bay Ripley Serisi (Patricia Highsmith), Damızlık Kızın Öyküsü (Margaret Atwood)

Kitap okurken tercih ettiğiniz/keyif aldığınız mekânlar?

Tren, vapur, otobüs yolculuğunda, evde kuytu bir köşede, balkonda, kafede, bekleme salonlarında, tek başıma olduğum her yerde.

Okurken müzik dinler misiniz? Kimleri dinlemeyi tercih edersin?

Okurken sadece kitapla olmak istiyorum. Müzik açıksa kulağım müziğe kayıyor, odağım dağılıyor. Hem okurken hem de yazarken müziksiz olmalıyım.

{773659}

Takip etmekten keyif aldığınız sosyal medya hesapları neler?

Nitelikli içerik sunan yerli ve yabancı edebiyat-sanat hesapları, ciddi medya kuruluşları, bazı siyasi yorumcular, kadın hakları örgütleri.

Takip ettiğiniz podcast serileri neler?

Gerçek suç üstüne, tarih konulu, edebiyat ve müzik konuşulan podcastlar.

İlham aldığınız yazarlar?

Patricia Highsmith, Ursula le Guin, Margaret Atwood, George Simenon, Celil Oker… Liste oldukça uzun.

Hayatınızı değiştiren 5 film?

Hayatımı değiştiren film olmadı. Çok zevk aldığım, sinemanın sanatsal yönünü sevdiren filmler oldu: Üçüncü Adam, Arka Pencere, Vertigo, Baba, In the Mood for Love.

Hangi kitabı yazmış olmayı isterdiniz?

Elbette pek çok yazar gibi Suç ve Ceza’yı yazmış olmayı isterdim.

Hakan BIÇAKÇI

Kendi çağdaşları arasında özel bir yere sahip, yazdığı her kitap yılın kitapları değerlendirmelerinde ilk sıralarda yer alan, ilerleyen yıllarda da fazla sayıda kült eserini konuşacağımıza emin olduğum bir yazar Hakan Bıçakçı. Onun önerisiyle daha önce fark etmediğim Kanat Atkaya -Gülşah Güray ikilisinin Jack Talks podcast serisini dinlemeye başladım bile.

Hayatınızda iz bırakan 5 kitap?

Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Dava, Yabancı, Petersburg Öyküleri, Körleşme.

Kitap okurken tercih ettiğiniz/keyif aldığınız mekânlar?

Çoğunlukla evde okuyorum ama hafif serin bir günde, açık havada okumak en güzeli.

Okurken müzik dinler misiniz? Kimleri dinlemeyi tercih edersiniz?

Müziğe, edebiyata olduğu kadar meraklıyım diyebilirim. Yine de okurken pek müzik dinlemem.

Takip etmekten keyif aldığınız sosyal medya hesapları neler?

Altyazı, FilmLoverss, Bant mag, Sight and Sound, duvaR, sol haber, Kayıp Rıhtım, loudwire, FrightFest, 5Harfliler, Edebiyat Haber, The Dodo, Anlamsız Fotoğraflar.

Takip ettiğiniz podcast serileri neler?

Kalt’ın Podcast’i, Jack Talks (G. Güray, K. Atkaya), %100 Müzik ile Rock Tarihinden Hikâyeler, Gerisi Hikâye, Sinema Var, Chorus, Ben Okurum, Bi’Bak (Murat Meriç).

İlham aldığınız yazarlar?

O kadar çok ki: S. F. Abasıyanık, Yusuf Atılgan, Tomris Uyar, Ayfer Tunç, Pascal Bruckner, Cortazar, Nabokov, Calvino, Buzzatti, Kafka, Perec, Bernhard…

Hayatınızda iz bırakan 5 film?

Aaahh Belinda, Mulholland Drive, Cache, Burning, Blow Up.

Hangi kitabı yazmış olmayı isterdin?

Kiracı (Roland Topor).

Can Erol Kimdir?

Kadıköy Anadolu Lisesi’nden mezun olduktan sonra İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde İşletme Ekonomi ve Halkla İlişkiler bölümlerini bitirdi. Aynı üniversitede Kültürel İncelemeler programında yüksek lisans yaptı. Uzun yıllar turizm sektöründe pazarlama ve iletişim alanında çalıştıktan sonra, kültür sanat projeleri üreten Project Kültür’ü kurdu. Otellere ve kurumsal şirketlere pazarlama ve sanat eseri alımı çerçevesinde danışmanlık vermeye devam ediyor.