Saç Dökülmesi Neden Olur, Nasıl Önüne Geçilir?

•

10.09.2024

Saç Dökülmesi Neden Olur, Nasıl Önüne Geçilir?

Yazı Boyutu:

Yanlış ürün kullanımından vitamin eksikliğine kadar saç dökülmesinin birçok farklı nedeni olabilir. Bu durum genetik, hormonal, çevresel ya da yaşam tarzı faktörlerine bağlı olarak gelişebilir. En sık görülen nedenler ve çözüm önerileri burada!

Sağlıklı bir saç derisinde ortalama 100 bin adet saç bulunuyor ve yetişkinlerde günde 100-150 kadar saç teli dökülüyor. Saçların dökülme süreci söyle işliyor: Bir saç teli çıktıktan sonra 4-6 yıl arası yaşıyor, bir süre dinleniyor ve dökülmeye başlıyor. Ancak bazı durumlarda, bu süreç hızlanıyor ve saçlar gözle görülür şekilde daha çok dökülüyor. Banyo yaparken elinize gelen saç miktarı arttıysa ya da nemli saçı çektiğinizde normalden daha fazla saç teli elinize geliyorsa, durumu ciddiye almanız şart.

Saç dökülmesi neden olur?

Saç dökülmesinin birçok farklı nedeni olabilir. Problemin önüne geçebilmek için nedenin doğru saptanması önemli. Saç dökülmesinde en sık görülen nedenler ve çözüm önerileri şöyle…

Neden 1:
Vitamin eksikliği

Saç için gerekli olan vitamin ve minarellerin kanda eksik olması, saçları güçsüzleştiriyor. B12, D vitamini, folik asit, biotin, çinko, demir gibi vitamin ve mineralleriniz düşükse saçınız yeteri kadar beslenmeyebilir. Bu noktada doktorunuza danışarak takviye alabilir ya da beslenme şeklinizi değiştirebilirsiniz.

Çözüm 1:
Daha fazla sebze-meyve ve biotin içerikli besin tüketin

Bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye yardımcı olan zerdeçal, zencefil ve C vitamini bakımından zengin olan besinleri beslenme rutininize ekleyin. Deri, tırnak ve saç hücrelerinde bulunan besin üyesi biotinin, eksik olduğu durumlarda da saç dökülmesi ortaya çıkabilir. Vücudunuzda yeterli miktarda biotin olması için muz, yumurta, yulaf ezmesi ve pirinç tüketebilirsiniz. Kahvaltılarda yulaf tüketerek, vücudunuzdaki biotin miktarını arttırabilirsiniz.

Neden 2:
Stres ve depresyon

Günlük akışta ve özellikle iş hayatında stresli zamanlar geçiriyor olabilirsiniz. Bazı dönemler saçlarınızın daha çok döküldüğünü fark ediyorsanız, bulunduğunuz dönemden 2-3 ay öncesine mutlaka bir bakın. Neler yaşadınız ve yaşadıklarınızdan nasıl etkilendiniz? Eğer stres seviyeniz çok yüksekse ve sizi depresyona sürüklüyorsa yardım almaktan çekinmeyin. Profesyonel yardımın yanı sıra kendinizi şifalandırmanın yollarını da mutlaka öğrenin.

Çözüm 2:
Yoga ve meditasyon yapın

Duruş, nefes ve meditasyonun bir birleşimi olan yoga, kendinizle baş başa kalabileceğiniz, beden ve zihinsel sınırlarınızı keşfedip onu genişlettiğiniz bir uygulama. Yoga; benliğinize dönmenizi sağlarken, aynı zamanda nefes kontrolü ve enerji farkındalığına sahip olmanız için destekler. Düzenli uygulamada, yalnızca bedeninizdeki değişimi değil zihinsel olarak da dönüştüğünüzü göreceksiniz. Hayatınızda var olan şeyleri olduğu gibi kabul edecek, kendinizi olduğu gibi sevmeyi öğreneceksiniz. Bu da yaşadığınız stresi azaltmayı sağlayacak. Her gün en az yarım saat yoga, 20 dakika meditasyon yapmaya özen gösterin.

Neden 3:
Hormonal sorunlar

Akne oluşumu, kilo alımı, adet gecikmesi ya da düzensizlikleri, tüylenme gibi belirtileriniz varsa ve bunlara bir de saç dökülmesi eklendiyse mutlaka doktorunuza görünün. Doktorunuzun verdiği tedavi yöntemini uygulayarak hormonlarınızı dengeleyebilir ve tekrar saç ve cilt sağlığınıza kavuşabilirsiniz.

Çözüm 3:
Yaşamınızı dengeli hale getirin

Hormonları dengelemenin ilk adımı yaşamı dengelemek. Kendinizi çok yormadığınız bir hayat düzenine geçmeyi deneyin. Aralıksız çalışanlardansanız, mutlaka dinlenmenize yetecek kadar molalar verin. Beslenme düzeninizi gözden geçirin. Size en iyi gelen şekilde öğünlerinizi ayarlayın. Bunun için bir diyetisyenden yardım alabilirsiniz. En önemlisi ise uykunuzu kaliteli hale getirerek bedeni dinledirmek… Rahatlatıcı bir banyo, uyku öncesi egzersiz ve aromaterapi gibi yardımcı formüllerden destek alabilirsiniz. Kaliteli uykunun 10 sırrını öğrenmek için tıklayın.

Neden 4:
Çevresel faktörler

Hava kirliliği, güneş ışınları, ısıl ve kimyasal işlemler gibi faktörler, saçtaki proteinlere zarar vererek dökülmeye yol açıyor. Protein eksikliğinden dolayı zayıflayan her saç kökü kendisini yenilemek için dökülme sürecine giriyor. Saçınızı hava kirliliği ve güneş ışınlarından direkt koruyamasanız bile, zararlarını en aza indirebilirsiniz. Kimyasal ve ısıl işlemlerden kaçınmak ise tamamen sizin elinizde.

Çözüm 5:
Saçınızı korumaya alın

Özellikle şehir hayatında hava kirliliğinden kaçınmak pek mümkün değil. Dolayısıyla hava kirliliğinin yarattığı etkilerden düzenli bir saç bakımıyla kurtulabilirsiniz. Haftada 2-3 kere maske yapmak, saç serumu ve kür uygulamak yapabileceklerinizin arasında.

Bunun yanı sıra saçınızı ısıdan korumaya özen gösterin. Banyodan sonra saçınızı kurutma makinesiyle kurutmayıp kendi haline bırakabilirsiniz. Maşa kullanmak yerine, nemli saçınızı tutamlara ayırıp örün ve birkaç saat o şekilde kalın. Örgüleri açtığınız zaman çok hoş dalgalar elde etmiş olacaksınız. Düzleştirmek yerine ise saçınızı doğal haliyle kullanın. Doğal şeklinden memnun değilseniz topuz, at kuyruğu, yarım örgü gibi modelleri deneyin. Isı kullanmak zorunda kaldığınız zamanlarda, koruyucu sprey kullanmayı ihmal etmeyin.

Saç dökülmesi neden olur?

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Eylem Emel Arıkan cevaplıyor.

Genetik Faktörler (Androgenetik Alopesi): Hem erkeklerde hem de kadınlarda saç dökülmesinin en yaygın nedeni genetik yatkınlıktır.
Hormon Dengesizlikleri: Özellikle kadınlarda menopoz, hamilelik, doğum sonrası dönem ve doğum kontrol hapları gibi hormonal değişiklikler saç dökülmesine yol açabilir. Tiroid bezinin fazla ya da az çalışması (hipotiroidi ya da hipertiroidi) da hormon dengesizlikleri arasında sayılabilir.
Stres ve Psikolojik Faktörler: Yüksek düzeyde stres, ani duygusal şoklar ya da uzun süreli depresyon gibi psikolojik faktörler saç dökülmesine neden olabilir.
Beslenme Yetersizlikleri: Yetersiz protein, demir, çinko, B12 vitamini ve diğer vitamin ve mineral eksiklikleri saçın dökülmesine neden olabilir.
Saç Derisi Hastalıkları: Saçkıran (alopesi areata), mantar enfeksiyonları, seboreik dermatit gibi saç derisini etkileyen hastalıklar da saç dökülmesine yol açabilir.
İlaçlar ve Tedaviler: Kanser tedavilerinde kullanılan kemoterapi ve radyoterapi gibi tedaviler, bazı tansiyon ilaçları, antidepresanlar ve doğum kontrol hapları saç dökülmesine neden olabilir.
Yaşlanma: Yaşlandıkça saçlar doğal olarak incelir ve dökülmeye başlar. Bu, hem kadınlarda hem de erkeklerde görülen doğal bir süreçtir.
Kimyasal ve Fiziksel Faktörler: Sık sık saç boyama, saç düzleştirici ve maşaların aşırı kullanımı, saçların çok sıkı toplanması (traksiyon alopesi) gibi işlemler saçın zayıflamasına ve dökülmesine neden olabilir.

Saç dökülmesi ve beyazlamasında stres ne kadar etkili?

Dermatoloji Uzmanı Dr. Eylem Emel Arıkan, aşağıdaki sebeplerin saç dökülmesi ve beyazlamasında etkili olabileceğini söylüyor:

Telogen Effluvium: Stres, saçların dinlenme (telogen) fazına erken geçmesine neden olabilir. Normalde saç döngüsünde büyüme, duraklama ve dökülme aşamaları vardır. Stres, bu döngüyü hızlandırarak saçların erken dökülmesine yol açar. Bu durum genellikle geçicidir ve stres faktörü ortadan kalktığında saçlar geri gelir.
Alopecia Areata (Saçkıran): Yoğun stres, bağışıklık sisteminin saç köklerine saldırmasına neden olabilir, bu da bölgesel saç dökülmesine (alopesi areata) yol açar.
Trichotillomania: Stres, bazı insanlarda saç yolma (trichotillomania) gibi kompulsif davranışlara neden olabilir.
Melanositlerin Hasarı: Saç rengini oluşturan melanin pigmenti, melanosit adı verilen hücreler tarafından üretilir. Stres, bu hücrelerin işlevini olumsuz etkileyebilir ve melanin üretimini durdurabilir. Sonuç olarak, saçlar rengini kaybederek beyazlamaya başlayabilir.
Genetik Yatkınlıkla Birlikte Etki: Beyazlama genellikle genetik yatkınlıkla ilgilidir; ancak stres, genetik beyazlama sürecini hızlandırabilir.

Saç dökülmesini önlemek için…

Beslenmeye dikkat edin.
Stresi yönetin.
Saç bakımına özen gösterin.
Saç derisine masaj yapın.
Düzenli sağlık kontrolleri yaptırın.
Sigaradan uzak durun.
Sürekli saçınızı şekillendirmekten vazgeçin, onu kendi haline bırakın.

Saçların geç beyazlaması için sofranızdan eksik etmeyin:

B Vitaminleri: Özellikle B12, yumurta, süt ürünleri, et, somon, ton balığı, tavuk ve zenginleştirilmiş tahıllar.
Bakır: Karaciğer, kabuklu deniz ürünleri, susam, ay çekirdeği, badem, kakao ve nohut.
Demir: Kırmızı et, ıspanak, mercimek, kuru üzüm, kuru kayısı ve yeşil yapraklı sebzeler.
Çinko: Kabak çekirdeği, kaju, badem.
İyot: Deniz yosunu, iyotlu tuz, deniz ürünleri ve süt ürünleri.
Folik Asit: Yeşil yapraklı sebzeler; ıspanak, pazı, brokoli. Fasulye, mercimek, avokado ve turunçgiller.
Antioksidanlar: C vitamini için turunçgiller; portakal, limon. Kivi, çilek ve brokoli. E vitamini için badem, ay çekirdeği, avokado ve zeytinyağı.
Biotin: Yumurta, badem, yer fıstığı, tatlı patates, fındık ve baklagiller.
A-vitamini: Havuç, tatlı patates, kabak, mango ve ıspanak.
Omega-3: Somon, uskumru, ceviz, keten tohumu, chia tohumu ve balık yağı.

Doğum ve kortizon sonrası saç dökülmesi için öneriler

Doğum sonrası saç dökülmesi (Postpartum Alopesi); hamilelik sonrası ortaya çıkan yaygın bir durum. Genellikle geçici olup birkaç ay içinde düzelir. Hamilelik sırasında östrojen seviyeleri artar, bu da saçların büyüme fazında kalmasını sağlar. Doğumdan sonra östrojen seviyeleri hızla düşer, bu da saçların dinlenme (telogen) fazına geçmesine ve dökülmesine yol açar.

Kortizon, vücuttaki hormon dengesini etkileyebilir ve bu, saç büyüme döngüsünü bozarak dökülmelere yol açabilir.

Tedavide en önemli basamak sabırlı olmak. Vitamin takviyeleri ve saç besleyici solüsyonlar kullanmak, saça nazik davranmak, saç derisine masaj yaparak kanlanmasını artırmak önemli.

B vitaminleri (biotin, B12, folik asit), D vitamini, E, C ve D vitamini, demir, çinko, Omega-3, selenyum, bakır içeren vitamin takviyeleri alabilirsiniz. Ancak vitamin de olsalar çok masum ürünler olmadıklarını ve doktor kontrolünde kullanılmanız gerektiğini unutmayın.

Yanlış fırça kullanımı saç dökülmesi yapar mı?

Yanlış fırça kullanımı saçın kırılmasına, zayıflamasına ve dökülmesine neden olabilir. Saç tipine uygun, nazik bir fırça kullanmak, saçların sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Ayrıca, saçları nazikçe taramak, dolaşıklığı açarken dikkatli olmak ve saçları ıslakken doğru taramak saç dökülmesini azaltmada önemli faktörler.

Saç diplerine iyi gelen ilaçlı & iğneli uygulamalar

Saç dökülmesi tedavisinde en sık başvurduğumuz destek tedavileri; prp ve intradermal vitamin enjeksiyonları. Son zamanlarda oldukça popüler olan eksozom ve kök hücre tedavileri de hızlı sonuç almak açısından elimizi güçlendirdiler.

Bir kılın döngüsünün 3 ay olduğunu, uyguladığımız tedavilerin kıl folikülüne etki ettiğini, dolayısıyla tedavi başlangıcından en az 3-4 ay sonra başarı elde edebileceğimizi unutmayalım. Saç tedavileri sabır ve emek ister. Sabır ve emeği hem sizin hem de doktorunuzun göstermesi ve karşılıklı konuşarak tedavinin planlanması çok önemlidir.