Çocuklarda Kızamık Hastalığı, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Koç Üniversitesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Süda Tekin, çocuklarda görülen kızamık hastalığını, belirtilerini ve tedavi yöntemlerini anlattı.

Kızamık Nedir?

Kızamık, kızamık virüsünün neden olduğu, solunum yoluyla yayılan oldukça bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Hastalık soğuk algınlığı benzeri başlar ve deri döküntüleriyle kendini belli eder. Esas olarak çocukluk yaş grubunda görülür ve çocukluk çağı viral döküntülü hastalıkları arasında yer alır.

Kızamık Nasıl Bulaşır?

Kızamık virüsü solunum yoluyla bulaşır. Küçük yapıda olması nedeniyle virüs havada ve enfekte yüzeylerde 2 saate kadar aktif ve bulaşıcı olarak kalabilmektedir. Kızamık ile enfekte bir kişi hastalığı, aynı ortamda bulunan 10 kişiden 9’una bulaştırabilmektedir. Yüksek bulaşma hızı nedeniyle aşısız, eksik aşılı ve hatta aşılı kişilerin de %3-4’lük bir grubuna bulaşabilmektedir.

Çocuklarda Kızamık Belirtileri Nelerdir?

Virüs alındıktan sonraki ilk günlerde çocuklarda burun akıntısı, hapşırma, öksürük yüksek ateş, halsizlik, göz yaşarması ve ışığa duyarlılık ve boğaz ağrısı gibi soğuk algınlığı benzeri belirti ve bulgular mevcuttur. Bu ilk belirtilerden yaklaşık 2-4 gün sonra ilerleyen dönemde kızamık döküntüsü başlar. Kızamık döküntüsü yüz ve baş bölgesinden başlar ve yukarıdan aşağıya doğru yayılım gösterir. Ağız içinde küçük grimsi beyaz lekeler (koplik lekeleri) tanı koydurucu özelliktedir. Kızamık döküntüsü, vücutta küçük kırmızı-kahverengi, yassı ya da hafif kabarık noktalar şeklindedir. Döküntüler gövdede birleşme eğilimi gösterirken kol ve bacaklarda ayrı ayrı lezyonlar olarak görülür. Bu dönemde hastalarda 39-40ºC’yi bulan yüksek ateş izlenir. Döküntüler yaklaşık 4 gün kadar devam eder ve hafif bir soyulma ile başladığı gibi yukarıdan aşağıya doğru solarak kaybolur. Bu dönemde ateş de yavaş yavaş normale döner.

Çocuklarda Kızamık Tedavisi İçin Yöntemler Nelerdir?

Kızamık tanısı genellikle doktor muayenesi ile konulabilmektedir. Kızamık hastalığı karakteristik deri döküntüsü ve ağız içinde çıkan lekelerden (koplik lekeleri) teşhis edilebilir. Kızamık hastalığının kesin bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Bununla birlikte bazı tedaviler uygulanabilmektedir.

• Öncelikli olarak bol sıvı, sebze ve meyve tüketmeleri uygundur.

• Yüksek ateş varsa ateş düşürücü ilaçlar kullanılmalıdır.

• Öksürük veya boğaz ağrısı için hava yollarını rahatlatacak nemlendiriciler kullanılabilir.

• Yoğun ışığın rahatsız ettiği durumlarda güneş ışığından uzak durup güneş gözlüğü takılabilir.

• A vitamini takviyesi semptomların azalmasına yardımcı olabilir.

• Bağışıklığı baskılayan hastalıkları olan çocuklar hekim kontrolünde yakından izlenmelidir.

• Kızamık tedavisi uygulanırken aspirin kullanılmamasına dikkat edilmelidir. Bu gibi durumlarda aspirin kullanılması reye sendromu gibi çok daha ciddi sorunlara yol açabilmektedir.

• Kızamık ile birlikte zatürre veya kulak enfeksiyonu gelişirse doktorun önerdiği ek ilaçlar kullanılabilir.

Çocuklara Kızamık Aşısı Ne Zaman Yapılmalı?

Çocuklara rutin olarak yapılması gereken (Ülkemizde Sağlık Bakanlığı tarafından Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak olarak ücretsiz karşılanır) kızamık aşısının ilk dozu 1 yaşında (12. ay), ikinci dozu ise 4 yaşına girdiğinde (4-6 yaş arası) 2 doz olarak uygulanır. İkinci doz aşının daha erken yapılması tavsiye edilmemektedir. Ancak, 4 yaşından küçük çocuk kızamık salgınının olduğu bir bölgeye gitmek zorundaysa ikinci doz aşı önerilebilir. Bağışıklığı olmayan daha büyük çocuklar ve gençler de iki doz kızamık aşısı yaptırmalıdır. Daha önce aşılanıp aşılanmadığından emin olmayan kişilerin kızamık aşısı olmasının bir zararı bulunmamaktadır.

Hastalığı geçirmemiş veya iki doz aşılandığını belgeleyemeyen olası ve/veya kesin kızamık vakasıyla temas etmiş olan 6 ayın üzerindeki herkese koruma amacıyla ilk 72 saat içerisinde bir doz Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak (KKK) aşısı yapılmalıdır.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

{157395}