Rekoltelere Adım Adım: Bağ Bozumu

Yıl boyunca özenle bakılan üzümleri toplama zamanı geldi; bağ bozumu mevsiminin renkli ve keyifli günlerine sıcak bir merhaba…

Doğanın sunduğu en lezzetli hediyelerden biri olan üzüm hasadı, üreticilerin tüm yıl süren emeğinin karşılığı olarak başlarken OGGUSTO da emek dolu bu yolculuğa okurlarını davet ediyor. Türkiye’de bağcılıktan Şarap ve Bağcılığın Tanrısı Dionysos’a kadar bağ bozumu hakkında merak ettiğiniz her şey bu yazıda sizi bekliyor.

Üzüm bağları, salkım salkım olgunlaşmış üzümlerle dolup taşarken, etrafa yayılan o enfes kokular insanı büyüler. Her yıl sabırsızlıkla beklenilen bu dönem yalnızca üzüm toplamaktan ibaret değil; aynı zamanda aileleri ve dostları bir araya getirirken gelenekleri ve hatıraları canlandıran özel bir etkinliktir. Öyle ki bağ bozumu, birçok bölgede geleneksel festivallerle taçlandırılır. Hasat zamanı gelen üzüm bağlarında, renkli yapraklar arasında coşkulu bir kutlama başlar. Bağcılar ise emeklerinin meyvelerini toplamanın heyecanını yaşarlar. Birleşme ve dayanışmanın simgesi olan bu zaman diliminde; aile ve dostlar bir araya gelir ve birlikte çalışır.

Genellikle Eylül ayında gerçekleşse de, aslında bağ bozumu tarihi bölge, üzüm çeşidi, hava ve toprak yapısına bağlı olarak farklılık gösterebilir. Ülkemizde ise genellikle Ağustos ve Ekim ayları arasında gerçekleşir yani bazı bölgelerde şimdiden üzümler hasat edilmeye başlamıştır bile!

{27696}

Türkiye’de Bağcılık

Binlerce yıldır bağcılık geleneğine sahip olan Türkiye, iklim ve toprak yapısı bakımından üzüm yetiştirmeye son derece elverişli bir bölge. Hasat edilen birbirinden lezzetli üzümler, kullanış amaçlarına göre ayrılır ve işlenir. Türkiye’nin farklı bölgeleri, kendine özgü üzüm çeşitleri ve şaraplarıyla zengin bir çeşitlilik sunar. İzmir’in “Bornova Misketi“, Adana’nın “Kozan Üzümü“, Denizli’nin “Sultaniye Üzümü” gibi çeşitler ülkenin farklı coğrafyalarında yetiştirilir.

Üzümler olgunlaştığında, bağcılar hasat sürecine başlar ve kaliteli şarap üretimi için hızlıca işlemeye geçerler. Şarap yapımı için ideal zaman sabahın erken saatleri veya gece serinliğidir, böylece üzümler en taze ve aromatik hallerinde olurlar. Hasat edilen üzümler ezilerek şıra elde edilir, özellikle kırmızı üzümlerde kabukların şıra ile temas süresi, şarabın renk ve tanen yoğunluğunu belirler. Şıraya eklenen mayalarla fermantasyon başlar, şekerler alkol ve karbondioksite dönüşür. Fermantasyonun tamamlanmasının ardından şaraplar çelik tanklarda veya meşe fıçılarda olgunlaştırılır. Bu süreçte şaraplar karakteristik tat ve aromalarını kazanır.

Türkiye’deki Üzüm Çeşitliliği

Daha önce de değindiğimiz gibi ülkemiz, zengin iklim ve toprak yapısı sayesinde çeşitlilik açısından oldukça zengin bir üzüm yetiştirme bölgesi. Örneğin Ege Bölgesi’nde “Sultaniye”, “Muscat”, ve “Menemen” gibi üzüm çeşitleri yetiştirilirken, Marmara Bölgesi’nde “Adapazarı”, “Kınalı Yapıncak”, ve “Trakya” gibi farklı çeşitler tercih edilir. Akdeniz Bölgesi, “Yalova İncisi”, “Çavuş” ve “Beylerce” üzüm çeşitlerine ev sahipliği yapar. Aynı zamanda İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri de kendilerine özgü çeşitlere ev sahipliği yaparak Türkiye’nin üzüm çeşitliliğini zenginleştirir.

Türkiye, bağcılık konusunda köklü bir geçmişe sahip olduğu için üzüm çeşitliliği yalnızca yerel lezzetlerle sınırlı kalmaz; yabancı üzüm çeşitleri de topraklarımızda yetiştirilir ve şarap üretiminde kullanılır. Cabernet Sauvignon, Merlot, Syrah gibi uluslararası üzüm çeşitleri, Türk şaraplarının dünya çapında ün kazanmasına katkı sağlar. Bu sayede Türk bağcılığı, geleneksel ve modern yöntemleri birleştirerek ülkenin doğal güzelliklerini ve coğrafi çeşitliliğini açıkça yansıtan, farklı zevklere hitap eden bir şarap yelpazesi sunmuş olur.

{138864}

Bağ Bozumu Ruhu

Dünya genelinde düzenlenen bağ bozumu festivalleri, üzüm hasadının kutlandığı ve bağcılık kültürünün coşkuyla yaşatıldığı eğlenceli etkinliklerdir. Özellikle ünlü şarap bölgelerinde düzenlenen bu festivaller, yalnızca yerel halk tarafından değil turistler tarafından da heyecanla beklenir. Örneğin, Fransa’nın Beaujolais bölgesinde her yıl Kasım ayında gerçekleştirilen “Beaujolais Bağ Bozumu Festivali” ünlü Beaujolais şaraplarını tatma fırsatı sunar. Geleneksel danslar ve müzik eşliğinde renkli geçit törenleri düzenlenen festivalde, şarap tadımı yapılır ve bir yıl boyunca heyecanla beklenen günlerde eğlencenin keyfine varılır.

İtalya’nın Toskana bölgesinde düzenlenen “Palio dell’Uva Festivali” de bir başka popüler bağ bozumu şenliğidir. Montepulciano kasabasında Eylül ayında gerçekleştirilen festivalde, yerel halk tarihi kostümler giyer ve at yarışları düzenlenir. Üzüm bağlarının bereketi kutlanırken, yerel şaraplar tadılır ve geleneksel el sanatları sergilenir. Bu tür festivaller, bağcılık kültürünü yaşatmanın yanı sıra yerel ekonomiye katkıda bulunmak ve insanları bir araya getirmek amacıyla organize edilir.

Şarabın ve Bağcılığın Tanrısı: Dionysos

Üzüm bağları ve lezzetli şaraplardan bahsederken elbette Dionysos’a da değineceğiz! Dionysos, Yunan mitolojisinde şarabın ve bağcılığın tanrısı olarak bilinir. Mitolojide, Dionysos’ın efsaneleri, doğaüstü güçleri ve eğlence dolu hayatıyla dikkat çeker bu sebeple partilerin, şenliklerin ve coşkunun tanrısı olarak da anılır. Semele ve Zeus’un çocuğu olan bu tanrı, üzüm bağlarının bereketini ve şarabın keyifli yönlerini simgeler. Küçük yaşlarından itibaren efsanevi maceralara atılan Dionysos’ın, insanlara şarabın içindeki neşe ve coşkuyu öğrettiği düşünülür.

Üzüm ve şaraplarıyla da gidilmeye değer olan Bozcaada’da
bağ bozumunu kutlamak isterseniz bu rehbere göz atın.

Dionysos, şarap ve bağcılığın yanı sıra doğa ile de yakından ilişkilendirilir. Üzüm bağlarını, bereketi, doğanın döngüsünü ve hayatın dönüşümünü de simgeler. Eğlence, coşku ve şenliklerin tanrısı olarak Dionysos, insanların yaşamlarını kutlama ve keyifli anlar yaşama ihtiyacını vurgular. Bu sebeple onun mitosları, insanların iç dünyasındaki çatışmaları, arzuları ve tutkuları yansıtan hikayelerden oluşur.