Modern Aşk Filmleri ve Mitolojik Referansları

Sevdiğimiz çoğu film, bir şekilde mitolojiye uzanıyor… Romantik filmlerin hangi mitolojik öykülere dayandığını keşfedin.

Sevdiğimiz filmlerin bir şekilde mitolojiye uzanmasına artık şaşırmıyoruz. Ne de olsa tarihin kendisi gibi insanın da duyguları nesiller boyu tekerrür edermiş. Bu perdede ne ayrılıklar ne özlemler ne kavuşmalar izledik. Bu nice film arasında, özellikle son yıllarda beğeniyle karşılanmış dört kalbi kırık filmi seçtik ve öykülerinde yer alan mitolojik esin kaynaklarını sıraladık.

“İdeal İnsan” Miti: Lars and The Real Girl-Gerçek Sevgili (2007)

Referans: Pygmalion ve “İdeal eş”

Pygmalion, gördüğü her kadında kusur bulan bir yontu sanatçısıdır. Bir gün ideallerindeki mükemmel kadının heykelini yontar ve ona Galatea adını verir. Zamanla kendi eseri olan bu heykele aşık olan Pygmalion, tanrıça Venüs’e, bu heykele benzeyen bir kadınla tanışması için dua eder. Bir gün eve dönüp heykeli öper ve Galatea canlanır.

Neden başarılı?

“Bizim için ideal olanı kendimiz yaratırız” diyor Pygmalion’ın öyküsü. Ryan Gosling’in başrolünde yer aldığı Lars and the Real Girl filmi, Pygmalion’ın mitinden esinlenmiş. Filmde, insanlarla iletişim kurmaktan kaçınan Lars (Gosling), gerçekçi insan ölçülerine sahip bir şişme bebek satın alıyor ve ona Bianca adını veriyor. Lars, tanıdığı herkese Bianca’nın sevgilisi olduğunu söylüyor ve toplumda kabul görmeye çalışıyor. Lars and the Real Girl filmi, Pygmalion mitinin bir ters okuması niteliğinde. Çünkü filmin sonunda Lars, Bianca’ya ihtiyacı olmadığını anlayıp gerçekliğe geri dönüyor. Bu nedenle film bir anlamda, “İdeal olanın” ihtiyaçlara göre şekillendirildiği insan ilişkilerine de gönderme yapıyor.

Anaerkil İntikam: Gone Girl-Kayıp Kız (2014)

Referans: “Medea’nın intikamı”

Medea, eşi İason’a aşık bir kadın. Bir gün eşine, kral Kreon’un kızıyla evlenmesi için teklif geliyor. İason, Medea’ya hükümdarlığını güçlendirmek için bu teklifi kabul ettiğini söylese de güzellik onu cezbediyor ve kralın kızına aşık oluyor. Medea, kırılan onuruyla birlikte yaşadığı yerden sürülüyor. Sonrasında hem İason’un yeni eşini hem de İason’dan olan kendi çocuklarını öldürerek, büyük bir intikam alıyor.

Neden başarılı?

David Fincher’ın yönettiği Gone Girl, aslında bir Medea uyarlaması. Filmin baş karakteri Amy ile Medea’nın kesiştiği birçok nokta var. Medea bir yarı tanrıça, dedesi güneş tanrısı Helios. Amy ise küçüklüğünden beri mükemmel olmakla koşullanmış, ailesi tarafından tabiri caizse ‘el bebek gül bebek’ yetiştirilmiş bir birey. Her iki karakter de yaşadıkları ihanet duygusuyla baş edemeyip önce kendilerini öldürmeye karar veriyor ardından korkunç bir intikam planı kuruyor. Gone Girl’deki Amy ile Medea arasındaki en belirgin fark ise intikama giden yolda ortaya çıkıyor. Medea için ‘ideal bir kadın’ olmak, İason’ın çocuk sahibi olması için gebe kalmak iken, Amy için ise bu durum tersi. Sonuçta Medea, İason’ın çocuklarını öldürerek, Amy ise eşi Nick’e istemediği bir çocuk vererek intikam alıyor. Hem Medea hem de Gone Girl, ‘aşkı’, içimizdeki pozitif hisleri olduğu kadar kötücül dürtüleri de ortaya çıkaran bir duygu olarak ele alıyor.

{774568}

Şarap ve Dansın Antik Kökenleri: Mamma Mia! (2008)

Referans: “Antik Yunan’da komedya, dans ve aşık olma kültü”

Komedya, Antik Yunan’da Dionysos’a tapınılan geçit törenlerinden doğmuştur. Bu törenlerde insanlar, şarap içip dans eder ve günlük hayatta yer alamayacak kadar müstehcen şarkılar söyleyip, statü sahibi insanlarla alay ederdi. Hayatın hafifliği, duyguların coşkunluğu ve statüye saldırı, Antik Yunan’daki komedya türü için başat konulardı.

Neden başarılı?

Odağına romantik ilişkileri alan Mamma Mia! müzikali, Yunan komedyalarının yapısından esinlenilmiştir. Komedya, Antik Yunan’da Dionysos’a tapınılan geçit törenlerinden doğmuştur. Bu törenlerde insanlar, şarap içip dans eder ve günlük hayatta yer alamayacak kadar müstehcen şarkılar söyleyip, statü sahibi insanlarla alay ederdi. Hayatın hafifliği, duyguların coşkunluğu ve statüye saldırı, Antik Yunan’daki komedya türü için başat konulardı. Mamma Mia’da izlediğimiz karakterler, yaşadıkları aşka dair çeşitli hayal kırıklıkları hissetseler de bu durumlar neşelerini kaybetmelerine neden olmaz. Filmde cinsellikten sık sık bahsedilir, karakterler genelde neşelidir, koro girişleri ve çıkışları, birbirine cevap veren şarkı sözleri ve bir tragedyanın ilgilenmeyeceği kadar basit olan konular, yapılan danslarla anlam kazanır. Aslında film, iki insan arasındaki aşktan ziyade yaşama dair ‘aşkın olma’ duygusunu yansıtmaya çalışır. Filmin müzikal altyapısının bu kadar güçlü olmasının temel nedeni budur. Özetle neşe, cinsellik, şarap ve aşk, Mamma Mia’nın komedya türündeki ilham kaynaklarını belirginleştirir.

Berlin, Su perileri, Islak Gözler: Undine (2020)

Referans: “İnsan olma”

Cermen mitolojisinde yer alan, sadakatlerini yerine getirmeyen sevgililerini öldüren su perisi, bir çeşit siren. “İnsan olma”, “Gerçek aşkla tamamlanma” gibi mitlerle birçok farklı uyarlamada karşımıza çıktı.

Neden başarılı?

Şehir planlamacısı ve birçok kez yıkılıp yeniden yapılmış Berlin hakkında uzmanlaşmış bir tarihçi olan Undine Wibeau, filmin açılış sahnesinde, hikâyedeki su perisi gibi, eğer kendisini terk ederse sevgilisini öldüreceğini söylüyor. Ancak kısa süre sonra bir kafedeki akvaryumun devrilmesi esnasında Christoph ile tanışıyor. Christian Petzold’un gerçeklik ile peri masalı arasında benzersiz bir ton tutturduğu bu film, 19. yüzyıl Alman romantizmin üzerine inşa edilmiş bir modern mit.

{774427}