Jean-Michel Basquiat: Hayatı, Eserleri ve Bilinmeyenleri
Yazı Boyutu:
Dünyaca ünlü, ilk Afroamerikan ressam Jean-Michel Basquiat’nın hayatı, eserleri ve bilinmeyenleri hakkında merak edilen detayları öğrenmeye hazır olun.
New York’ta doğan Amerikalı sanatçı Jean-Michel Basquiat, çağdaş sanat dünyasında önemli izler bıraktı. Grafiti sanatını sokaklardan galerilere taşıyan öncülerden biri olarak kabul edilen Basquiat, sanatında semboller, metinler ve çeşitli kültürel referanslarla dolu yoğun tablolar yarattı. Çalışmaları genellikle siyasi ve toplumsal eleştiriler içerirken, kişisel deneyimleri ve Afroamerikan kültürünü de içselleştirdi. Sanat dünyasındaki kariyerine kısa sürede yükselen Jean-Michel Basquiat’nın hayatı, eserleri, moda iş birlikleri ve bilinmeyenlerini birlikte keşfedelim.
Jean-Michel Basquiat Kimdir?
Jean-Michel Basquiat, sanatı ve eserleriyle ünlenmiş 20. yüzyıl sanatçılarındandır. 22 Aralık 1960 tarihinde, New York Brooklyn’de doğan Amerikalı graffiti sanatçısı ve yeni dışavurumcu ressam Jean-Michel Basquiat, ilk olarak New York’ta graffiti sanatçısı olarak ün kazanır. Ardından, 1980’lerde yeni dışavurumcu tablolar çizmeye başlayan sanatçı, “uluslararası bilinirliğe sahip ilk Afroamerikan ressam” olarak tanınıp ününü günümüze kadar taşır.
Jean-Michel Basquiat’nın Hayatı
Haiti ile Porto Riko göçmeni bir çiftin oğlu olan Basquiat, 1978 yılında hem ailesini hem de okulunu terk eder ve çok farklı bir hayata ‘merhaba’ der. New York’ta sokak satıcılığı yaparak çeşitli işlerde çalışan sanatçı, arkadaşlarından Al Diaz ile birlikte, SAMO takma adı altında Güney Manhattan sokaklarında graffitiler yapmaya başlar. O dönemde büyük ün kazanan isim, New York müzeleri önünde, kendi çizdiği resimleri içeren posta kartları ve tişörtler satar.
Garson olarak çalıştığı bir mekânda Gina ile tanışması, onun kariyer hayatına yön veren en önemli karşılaşmalardan biri olur; çünkü Gina, Jean-Michel Basquiat’nın sanatını doğrudan etkiler. Basquiat’nın sanatı açısından bir diğer önemli durak noktası ise ressam olarak tanınmaya başladığı 1980 yılıdır. “The Times Square Show” adlı sergiye katılan Basquiat, burada ressam olarak dikkatleri üzerine çekmeye başlar. 1981 yılında ise Artforum Dergisi’nde “The Radiant Child” adlı tablosu basılır. Bu sayede, uluslararası anlamda ressam olarak tanınır. Sonraki yıllarda da, ressamın eserleri New York’taki önemli galerilerde sergilenir.
1982’de Julian Schnabel, David Salle, Francesco Clemente ve Enzo Cucchi gibi sanatçılarla birlikte yeni dışavurumcu akımın içinde yer alan sanatçı, 1982 sonbaharında, henüz ün kazanmamış olan Madonna ile birlikte olmaya başlar. Aynı yıl tanıştığı Andy Warhol ile arkadaşlık kurar. Andy Warhol‘un 1987’deki ölümü Basquiat’ı derinden etkiler ve ünlü isim, 1988’de birkaç yasaklı maddeyi bir arada kullanmasına bağlı zehirlenme sonucunda New York’ta ölür.
Jean-Michel Basquiat’nın Sanat Hayatı
Sanatıyla dikkatleri üzerine çeken Basquiat, birçok eseriyle ün kazanır. “Dustheads” adlı eseri 2013 yılında 48.8 milyon dolara satılır. Bir diğer eseri olan “İsimsiz” ise 110.487,500 ABD doları gibi yüksek bir fiyattan satışa sunulur. “Warrior” adlı eseri, Hong Kong’da düzenlenen müzayede 41.8 milyon dolara alıcı bulur. Hong Kong’da yapılan satış, o güne dek Asya kıtasında satılan en pahalı batılı eser olur.
Jean-Michel Basquiat, “Warrior”; 1982
O dönemde yeni dışavurumcu akımı özelinde resimlerini oluşturan ressamlardan diğerleri David Salle, Julian Schnabel, Francesso Clemente ve Enzo Cucchi’dir.
“Untitled” (1982), “Warrior” (1982), “Untitled” (Boxer) (1982), “Hollywood Africans” (1983), “50 cent Piece” (1983), “In This Case” (1983), “Irony of Negro Policeman” (1981), “Bird on Money” (1981) ve “Logo” (1984), sanatçının en bilinen eserlerindendir.
Jean-Michel Basquiat’nın En Önemli Eserleri
Amerikalı sanatçı Jean-Michel Basquiat’nın başlıca eserleri ve hikâyeleri şöyle;
Jean-Michel Basquiat, “Untitled (Skull)”; 1981
“Untitled (Skull)” olarak adlandırılan eser, Basquiat tabloları arasında en çok bilinenlerdendir. “İsimsiz (Kafatası)” olarak Türkçeye çevrilebilen resim, 1981 yılında yapılmış olup farklı renkleri ve figürleri bünyesinde barındırıyor. Birçok detaya ev sahipliği yapan eser, tuval üzerine akrilik ve yağlı boya ile yapılmış olup yeni dışavurumculuk akımının özelliklerini taşıyor.
Jean-Michel Basquiat, “Warrior”; 1982
“Warrior”, Basquiat’nın siyahi bir sanatçı olarak yaratıcı vizyonunu savunduğu, yarı otobiyografik bir çalışma olarak yorumlanıyor. Mart 2021’de Hong Kong’daki Christie’s’de 41.8 milyon dolara satılan tablo, Asya’da müzayedede satılan en pahalı eser olarak tanımlanıyor.
Jean-Michel Basquiat, “Boy and Dog in a Johnnypump”; 1982
Tuval üzerine yağlı boya tekniği ile 1982 yılında yapılan resim, Jean Michel Basquiat sanatı açısından da önemli bir yere sahiptir. Yeni dışavurumculuk akımını temsil eden resimler arasında yer alan “Boy and Dog in a Johnnypump”, 240 x 420 cm boyutlarındadır. Ünlü sanatçının “İsimsiz” adlı eserinden sonra en pahalı ikinci resmi olan “Boy and Dog in a Johnnypump”, 2020 yılında 100 milyon doların üzerinde bir fiyata satılır. Eser, şu anda Chicago Sanat Enstitüsü’nde sergileniyor.
Jean-Michel Basquiat, “Hollywood Africans”; 1983
“Hollywood Africans” adlı tablosunu 1983 yılında yapan sanatçı, eserinde yeni dışavurumculuk sanat akımını yansıtıyor. Tuval üzerine akrilik ve yağlı boya şeklinde yapılan tablonun boyutu ise, 210 x 210 cm şeklindedir. Eser, şu anda Whitney Amerikan Sanat Müzesi’nde sergileniyor.
Jean-Michel Basquiat, “Defacement”; 1983
“Defacement” ya da “Michael Stewart’ın Ölümü”, Jean Michel Basquiat sanatı için önemli eserlerden bir diğeridir. Sade renklerden oluşan resim, siyahi ırkçılığa ve polis vahşetine tepki olarak yapılır. Birçok figürü bünyesinde barındıran eser, ahşap üzerine akrilik ve marker ile hazırlanır. Boyutları 63,5 x 77,5 cm şeklindedir. Oldukça önemli bir olayı bünyesinde barındıran eserde, temel olarak sanatçı Michael Stewart’ın yaptığı graffiti yüzünden tutuklanmasını konu alır. Tutuklanması sonrasında hastaneye kaldırılan Stewart, 13 gün komada kalır ve aldığı yaralardan dolayı hayata gözlerini yumar. Olay, Basquiat’nın bu durumu yansıtan bir resim yapmasına neden olur.
Jean-Michel Basquiat, “Bird on Money”; 1981
1981 imzalı tablo, “Kuş” lakaplı caz müzisyeni Charlie Parker’a saygı duruşu niteliğindedir. Tuval üzerine akrilik ve yağlı boya ile yapılan eser, aynı zamanda neo-ekspresyonizm akımını da temsil ediyor. 170 x 230 cm boyutlarındaki tablo, şu an Rubell Aile Koleksiyonu’nda yer alıyor.
Jean-Michel Basquiat ile İlgili Filmler
Jean-Michel Basquiat’nın başlıca filmleri; yönetmenliğini Michael Holman’ın üstlendiği “Gray: Live at the New Museum”, yönetmen koltuğunda Adam Worth’un oturduğu “Jean- Michel Basquiat: Hey Hey Hey”. Başrolünde oynadığı filmler ise; “Jean-Michel Basquiat: King Pleasure”, “Old School Feat. Jean-Michel Basquiat”, “A Conversation with Basquiat” olarak bilinir.
Diğer filmleri ise “The Photograph”, “Jean-Michel Basquiat”, “Artista Absoluto”, “Jean-Michel Basquiat: The Radiant Child, Downtown 81”, “Boom for Real: The Late Teenage Years of Jean-Michel Basquiat”, “Shadowman”, “Basquiat: Rage To Riches” olarak sıralanabilir.
Jean-Michel Basquiat’nın Ölümü
1984 sonrasında, yasaklı madde kullanımı artan sanatçı, 1988’de, birkaç yasaklı maddeyi bir arada kullanmaya bağlı zehirlenme sonucunda New York’ta ölür.
Jean-Michel Basquiat Hakkında Az Bilinen Gerçekler
- 17 yaşındayken okuldan atılınca, babası tarafından kapının önüne konur. Ergenlik çağındaki genç, çizimleriyle süslediği sweatshirt ve kartpostalları satarak geçimini sağlar.
- Basquiat’nın imza niteliğindeki sanatsal motifi taç, batı sanatı tarihini hem kabul eder hem de buna meydan okur. Atlet, müzisyen ve yazarları içeren siyahi erkek figürleri taç ile bezeyerek, haklarından mahrum edilmiş sanatçıları krallara layık bir konuma yükseltir.
- Yedinci Cadde’nin terk edilmiş bir masaj salonunda 1980 Haziranı’nda ilk sergisiyle yeni bir ivme kazanır. Öncü sergide ayrıca Keith Haring, Kiki Smith, Jenny Holzer ve Kenny Scharf’ın işleri de yer alır.
- 1982’de, 25 yaşında, Kassel’deki Documenta’da şimdiye kadar etkinliğe katılan en genç sanatçı olur. Büyük değer atfedilen bu sergide, yağlı boyalarından altmış tanesi sergilenir.
- 1982’de Annina Nosei Galerisi’ne dahil olur ve aynı yılın baharında ilk tek kişilik sergisini açar.
- Madonna ve Basquiat 1982’de, her ikisi de henüz zirvede değilken flört eder.
- Ulaştığı ticari başarıyla markalı takımlar, pahalı şaraplar ve en şık oteller için savurganca para harcayan sanatçı, müsrifliklerine rağmen paraya saygı göstermez. Hatta, limuzininin penceresinden dilencilere 100 dolarlık banknotlar fırlattığı bilinir.
- Adı ve eşsiz kişisel stili, popüler kültürde yaygın referans noktaları haline gelir. Bir keresinde, “Ben gerçek bir kişi değilim. Bir efsaneyim” açıklamasında bulunur.
