Meslek Seçiminde Etkili Olan Tasarım Projesi: Teknoloji Doping Tırı
Yazı Boyutu:
Yeni nesil mobil bilim ve teknoloji müzesi olan Teknoloji Doping Tırı’nın yaratıcısı Ömer Karakuş’la, projenin detaylarını ve tasarım dünyasını konuştuk.
Tasarımcı Ömer Karakuş
Günümüze kadar uzanan alışılagelmiş ürün sergileme ve müzecilik anlayışının değiştiğini görüyoruz. Bu alandaki yeniliklerden bahseder misiniz?
Workshop dediğimiz kavram şirketlerin ve müzelerin anlayışında oturmaya başladı aslında. Siz güzel bir arabayı showroom’un ortasına koyup sadece bakmamıza izin verirseniz ben o arabayı alamam. Çünkü arabayı deneyimleyemedim. Bir bağ kuramadım. Bana uygun mu değil mi anlayamadım. Sadece teorik olarak özelliklerini bana anlatmanızın bir önemi yok. Mutlaka deneyimlemem lazım ki bağ kurayım ve alayım. Basit olduğu için araba üstünden örnek verdim ancak özellikle perakende sektörünün satış kabiliyetlerinin arttırılabilmesi ve eğitim odaklı müzelerin de gerçekten topluma ve ülkesine hizmet edebilmesinin yolu işin içine müşteriyi veya ziyaretçiyi sokmak. Dünya bunu görmeye yavaş yavaş başladı diyelim, değişmeye başlıyor diyelim. Tam olarak nüfus ettiğini söyleyemeyiz bu anlayışın. Ancak bu workshop anlayışının hızla artacağını göreceğimiz yıllara doğru giriyoruz.
Güçlü bir toplum için çocukları ve gençleri yeni teknolojilerle tanıştırmak önemli. Çocuklara yeni teknolojileri aktarmanın en iyi yolları neler? Ve sizin buradaki görev tanımızın nedir?
Çocuklara televizyondan göstersek çocuklar işte bakın rüzgar gülü; rüzgar esince dönüyor, içindeki makaralar sayesinde de hareket enerjisini bobinin de yardımıyla elektrik enerjisine çeviriyor. “Bobin nedir hocam?” dediklerinde de bakır tellerle çevrili enerjiyi dönüştürmeye yarayan bir parça desek ve hatta resmini de göstersek çocuklar tamam diyecekler ve geçecekler. Aslında çocukluğumuzda da hepimize böyle gösterdiler hatta bir çoğumuza göstermediler bile.
Şimdi Web3 dediğimiz döneme giriyorken çocuklarımızı bu düzene adapte edebilmenin yolu gerçekten onları işin içine sokmaktan geçiyor. Önce rüzgarı hissedecek, sonra şeffaf bir düzenekte makaraların nasıl döndüğünü görecek, enerjinin dönüşümünü izleyecek ve gerçekten rüzgarla bir köyün elektriği nasıl sağlanır tüm duyu organlarıyla olaya şahit olmuş olacak ve bir anda rüzgar kesildiğinde elektriğin de kesildiğini görecek. Demek ki dünyanın çözemediği enerjinin depolanması veya korunması konularında problem olduğunu birebir yaşayınca ancak ben buna çözüm üretebilecek bir meslek seçmeliyim diyebilecek.
Benim veya birçok tasarımcı arkadaşımın üstüne bu senaryoları düzenlemek, oluşturmak ve çocuklara sunmak görevi düşüyor. Biz senaryoyu oluşturduktan sonra öğretmenlerimiz de çocukları istedikleri gibi yetiştirebilecek. Her bir konuyu bu şekilde deneyimleyerek öğrenen çocuğun normal bir meslek seçme ihtimali olur mu artık… Çocuklarımızı yeni dünya düzenine göre yetiştirmek bizim elimizde.
Tasarım ve uygulama projesi gerçekleştirilen Teknoloji Doping Tırı’nın detaylarını öğrenebilir miyiz?
Doping Teknoloji Tırı’nın amacı çocuklara ve gençlere meslek seçimlerini doğrudan etkileyecek şekilde etki etmek. Özeti budur. Bu tır yeni nesil mobil bilim ve teknoloji müzesidir aslında. Sunduğu eğitim sistemiyle de dünyadaki nadir birkaç örnekten biridir.
250 kişilik özel bir ekip çalıştı bu projede. Tırın olduğu yerde tam 2 katı m2’ye çıkabileceği sistemin kurulmasından müze içindeki her bir istasyonun tasarlanmasına kadar alanında en uzman isimleri araştırdık, ikna ettik ve projemizi yürüttük. Bu tırçok farklı disiplinlerin bir araya gelmesinden harmanlandı. Dünyada da bir benzeri yok. Türkiye’nin ihtiyacı olan bir sistem kurduk. Bu tırın en önemli özelliği bir teknoloji müzesi olması değil, bu müzenin Türkiye’nin en doğusundan başlayarak tüm ülkedeki çocukların ayağına gitmesidir.
{773187}
Bu teknoloji ve bilim müzesinin çocuklar üzerindeki etkileri nedir?
Hayatlarının en unutulmaz filmini yaşatmak istedik ve gördüğüm kadarıyla da başardık. Tırda yaşadıkları 30 dakikalık deneyimden sonra çocuklarla yapılan röportajları izlediğinizde insan şok oluyor. Öyle ilginç fikirler ve cümleler çıkıyor ki, bunu yetişkin insanların kurması mümkün değil. Madenci robotlardan uzay alanında yapılacak çalışmalara kadar bir sürü ilginç fikir geliyor çocuklardan. Bırakmak istediğimiz etki de buydu. Tıra girdikten sonra artık iflah olmaz birer soru sorucu, daha fazlasını arayan, problemlerin çözümü için meslek seçmek konusunda ısrarcı olan çocuklar görüyoruz.
Önümüzdeki yıllarda tasarım trendleri ne yöne doğru gidecek?
O kadar teknoloji hayatımıza girecek ki bence evleri de özellikle teknolojiden arındırılmış şekilde tasarlamamız istenecek. İş yerinde, sokakta, uçakta her yerde teknolojiye boğulmuş olacağız. Tam da bu nedenle teknolojinin dibine kadar kullanıldığı ve tabii gerçekten de işe yarar şekilde teknolojinin tasarıma adapte edildiği mekânlar göreceğiz. Bu bir ofis de olabilir bir müze de… Hiç fark etmiyor. Teknoloji ve verimlilik yarışı çok daha üst seviyeye taşındıkça, rekabet edebilmek için her gün yeni bir deneyim ve tasarım hayatımıza girecek diye düşünüyorum. Biz ofiste de şu an tasarımlarımızı bu yönde ilerletiyoruz.
{771314}
Dünyayla kıyasladığınızda Türkiye tasarım alanında hangi noktada?
Tasarım konusunda çok zenginiz. Hem insan kaynağımız hem de ilham noktalarımız ve kültürümüz o kadar uygun ki, gerçekten ülkemiz adına muhteşem bir durum. Ama tabii ekonominin durumu, piyasanın talebi, artan rekabet gibi konular devreye girdiğinde de bu sonuçlar nasıl çıktı diyeceğimiz bir durumda ülkemiz. Hizmet sektöründe dünyanın en iyi ülkelerinden biriyiz. Ama bunu tasarımla tam olarak birleştiremedik. Tasarım ve hizmet sektörü harman oldukça ülkemiz hem mimari hem de iç mimari olarak çok daha iyi bir duruma gelecektir.
Ömer Karakuş İç Mimarlık Tasarım ve Uygulama firması
Ömer Karakuş İç Mimarlık Tasarım ve Uygulama firması