preloader

Çay Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

19.07.2019
Çay Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Yazı Boyutu:

Çay someliyesi nasıl olunur? Dünyanın dört bir yanından en ilginç çay demleme yöntemleri neler? En lezzetli çay hangi ülkede yetişiyor? Gastronomi yazarı ve çay someliyesi Ebru Erke’nin yeni kitabı Çay, bağımlısı olduğumuz çay üzerine merak ettiğimiz her soruyu yanıtlıyor, harika önerilerde bulunuyor.

Ege Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü’nü tamamladıktan sonra yemek kitabı editörlüğü yapmış olan Ebru Erke, şu anda Food and Travel dergisinin genel yayın yönetmeni, La Cucina Italiana dergisinin yayın danışmanı ve Milliyet Gazetesi gastronomi yazarlığı gibi görevlerine devam etmekte. Çay eğitimini Hindistan’da tamamladıktan sonra, Amerika merkezli dünya çay someliyerleri birliği ITMA’dan sertifikasını aldı. İtalya’da IRVEA Olive Oil Academy’den aldıktan sonra Münih’teki Doemens Akademi’den aldığı eğitim sonrası dünyadaki sayılı su someliyelerinden biri oldu. Erke, Mutfak Dostları Derneği Yönetim Kurulu üyesi olup aktif bir Slow Food destekçisi.

İnce bellide taze demlenmiş tavşan kanı bir bardak çaya hayır diyecek Türk pek yoktur herhalde. Milletçe çok sevdiğimiz çayın tarladan bardağa yolculuğu bile büyülerken; bir de dünyanın dört bir yanında yetişen onlarca farklı çeşidini, demleme yöntemini, gelenekleri, seremonileri öğrenmek şaşırtan ve sürükleyen şahane bir maceraya atılmak gibi. Kaleme aldığı ‘Çay’ isimli yeni kitabıyla bu konuda önemli bir eksiği dolduran gastronomi yazarı ve çay someliyesi Ebru Erke, aldığı yoğun eğitimleri, sektördeki deneyim ve bilgilerini bir araya toplarken ortaya elinizden düşüremeyeceğiniz bir çay haritası çıkarmış. Ebru Erke ile çok merak edilen çay someliyeliği kavramı ve ‘Çay’ kitabı üzerine konuştuk.

Gıda mühendisliği, gastronomi yazarlığı, dergi yayın yönetmenlikleri, gazete, televizyon… Liste böyle uzuyor. Çay someliyeliğine ayrıca zaman ayırarak bu konularda ciddi eğitimler almaya nasıl karar verdiniz?

Çok uzun yıllardır gastronomi sektörünün içindeyim, yani bu kadar popüler olmazdan çok daha önce. 15 yıldır hem Türkiye’nin pek çok şehrine hem de dünyanın farklı ülkelerine seyahat ederek yemek kültürlerini inceliyor ve yazıyorum. Mesleki bilgilerimi geliştirmek istedim ve bu noktada en çok açık gördüğüm yerlerden birinin çay olduğunu, yerinin çok farklı olduğunu gördüm.

Çay Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Çay someliyesi nasıl olunuyor? Yaşadığınız eğitim deneyimlerini ve bu süreci biraz anlatır mısın?

Bu işe gönlümü koyduğumda alacağım eğitimlerin ve akabinde yapacağım işlerin global geçerliliği olmasını istedim. Bu yüzden de Amerika merkezli ITMA’nın (International Tea Master’s Assosiation) kapısını çaldım. Dünyanın farklı yerlerinde konumlanan birçok önemli eğitmen bulunuyor. Ben Hindistan Assam’dakinin yanına giderek eğitim aldım. Sonrasında da üç ay online olarak devam ettim. Aslında halen de öğrenmeye ve gündemi takip etmeye devam ediyorum.

Bu eğitimler meslekteki bakış açınızı nasıl etkiledi?

Kısaca özetlemem gerekirse bir ürünü global anlamda tanımak, anlamak ve özelliklerine göre onu tanımlamak bana çok büyük bir haz ve tutku verdi.

Çay Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Someliyelik için baya meşakkatli eğitimlerden geçmişsiniz. Zorlandığınız anlar da oldu mu?

Assam’da kalite analiz laboratuvarında geçen eğitim sanırım. Hintli uzmanların, yani tam dört ayrı tadımcının ardından, onlarla aynı bardaktan günde 400 civarı çay tattığımı biliyorum. Tat ve aroma nüanslarını ayırt edebilmek için çok fazla sayıda tadım yapmak şart elbette. Koşulları değiştiremiyor uyum sağlıyorsunuz.

{772007}

Kitap fikri nasıl oluştu? Ne kadar bir zamanda ortaya çıktı?

Karaca firmasının teşviki süreci hızlandırdı. Bu konuda onlara müteşekkirim. Eğitimler sonrası neredeyse tüm bilgiler elimde vardı. O kadar çok şey biriktirmişim ki çayla ilgili. Gobi Çölü’nde keçeden bir çadırın içinde kısrak sütüyle hazırlanmış tereyağlı ve kuru etli çayı zorla yudumladım mesela. Tayvan’ın Alishan Dağları eteklerinde dünyanın en kaliteli oolong’larının hasadında bulundum. Yine de araştırma, bilgi doğrulama, çekimler derken geçtiğimiz tüm kış boyunca bu kitap üzerinde çalıştım.

Çay Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Kitabı okuyanları çayla ilgili nasıl bir yolculuk bekliyor?

Farklı kültürlerde çayın yerinden, çay çeşitlerine ve demlemeye kadar çayla alakalı merak ettikleri her şeyi bulabilecekler.

Çay demlerken tadını tam anlamıyla almak için neler yapmak gerekiyor. Sık yaptığımız yanlışlar neler?

Mutlaka iyi su kullanmalıyız, gereğinden fazla çay koymamalıyız ve ocakta çok uzun süre tutmamalıyız.

Çay Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

En çok etkilendiğiniz çay tadımı hangisi oldu?

Kore’de bir Budist rahibeyle yaptığımız saatler süren çay seremonisi benim için çok özeldi.

Keşfettiğiniz enteresan bir uyum, farklı lezzet ipuçları mutlaka vardır…

Kişisel tercihim darjeeling 2. sürgünden yana. Ama Tayvan’ın çayı kullanış şekilleri de beni çok etkiliyor. Mesela baloncuklu çay diye bir şey türetip dünyaya yaymışlar. Çay ve baharat karışımında kaynattıkları yumurtayı şifa niyetine yiyorlar. Oolong çayını badem sütüyle tüketiyorlar.

Çay Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Çay hakkında şu sıralar en yeni trend nedir?

Çayın bildiklerimizden oldukça farklı yöntemlerde kullanımı bu sıralar gündemde. Tayvan’dan çıkıp dünyaya hızla yayılan ‘bubble tea’ çok popüler mesela.

{88233}

Yaşadığınız deneyimlerin ardından; dünyanın çay yetiştiren diğer ülkelerine kıyasla bizi nasıl bir yerde konumlandırıyorsunuz?

Belki dünyanın en iyi çaylarını üretmiyoruz ama çaya öyle bir sahip çıkmış ve kültürümüzün içine almışız ki, neredeyse tüm çay ülkeleri bizim ince bellimizi ve çaya düşkünlüğümüzü biliyorlar. Çay hayatımıza Cumhuriyet’ten sonra girmiş, ortalama kalitede bir çay olduğunu da kabul edebiliriz. Dünyada üretimde yedinci, tüketimde ise birinci sıradayız. Dünyanın en büyük üreticileri dahi bizim kadar çok çay tüketmiyor.

OGGUSTO
OGGUSTO Tüm Yazıları