Alanında Ünlü İsimlerin Gözünden 27. İstanbul Tiyatro Festivali
Yazı Boyutu:
Alanında ünlü isimlerin unutamadığı tiyatro oyunlarını, ilham aldıkları isimleri ve 27. İstanbul Tiyatro Festivali’nde izlemeyi planladıkları oyunları öğrenin.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı tarafından düzenlenen 27. İstanbul Tiyatro Festivali, 25 Ekim’de perdelerini açıyor. Işıl Kasapoğlu’nun küratörlüğünde gerçekleşecek festivalde, 20 tiyatro, performans ve dans gösterisi sanatseverlerle buluşacak. 25 Kasım’a kadar sürecek festival öncesi, tiyatrosever ünlü isimlere unutamadığı oyunları, ilham aldıkları isimleri ve 27. İstanbul Tiyatro Festivali’nde izlemeyi planladıkları oyunları sorduk.
Ayça Derin Karabulut
Kafa Dergisi Genel Yayın Yönetmeni
İzledikten sonra asla unutamadığınız tiyatro oyunu hangisi?
Son yıllarda “Gomidas” ve geçen sene İstanbul Tiyatro Festivali’nde izlediğim “Juliet ve Romeo”.
Tiyatro sahnesinde en çok hangi karakteri canlandırmayı isterdiniz?
Dirmit… Nezaket Erden’in muhteşem performansıyla canlandırdığı Dirmit, yine son yıllarda hayranlıkla izlediğim bir oyundu. Dirmit’i, Sevgili Arsız Ölüm’ü ve Latife Tekin’i çok sevdiğimden, aklıma ilk o geldi.
Tiyatro dünyasındaki isimler arasında hayranlık duyduğunuz veya ilham aldığınız kişiler kimlerdir?
Pek çok oyuncu, yazar, tasarımcı var ama sanırım bana en çok varını yoğunu tiyatroya veren, tiyatronun geleceği için yatırım yapan, alan açan, mekân kuran, sahip çıkan insanlar ilham veriyor. Bunu çok kıymetli buluyorum.
27. İstanbul Tiyatro Festivali’nde sizi en çok heyecanlandıran oyun hangisi?
“Geçen Yaz Birdenbire”, “Büyük Zarifi Apartmanı”, “Baklava Cumhuriyeti” ve “Ayazmanın Yılanı”. Sanırım festivalde her şeyi merak ediyorum. Şehrin en heyecan verici festivali benim için çünkü.
Prof. Dr. Dikmen Gürün
1993-2013 İstanbul Tiyatro Festivali Yöneticisi
İzledikten sonra asla unutamadığınız tiyatro oyunu hangisi?
İzledikten sonra unutamadığım o kadar çok oyun var ki… Yurt içinde ve yurt dışında, Tiyatro Festivali kapsamında ya da değil… Ama konumuz 27. İstanbul Tiyatro Festivali ile bağlantılı olduğuna göre ben de festival sınırları içinde kalmak isterim. Ayrıca o kadar çok güçlü çalışmalarla buluştuk ki bu süreçte… 2002 yılında İstanbul Tiyatro Festivali yapımı olarak hayata geçirdiğimiz “Nazım’a Armağan”, benim için her anlamda çok etkileyici bir çalışmaydı. Genco Erkal’ın Nazım Hikmet dizelerinden tasarladığı ve sahneye koyduğu bu büyüleyici oyunda Yıldız Kenter, Ayla Algan, Zeliha Berksoy, Genco Erkal, Jülide Kural, Zuhal Olcay, Tilbe Saran, Işık Yenersu, Sema, Zeynep Tanbay birlikte rol aldılar. Birlikte sahne üstündeydiler… Artık maalesef hayatımızda olmayan Rumeli Hisarı Açık Hava Sahnesi’ni ışıklarıyla aydınlattılar…
Tabii ki Tanztheater Wuppertal Pina Bausch ile ortak yapım olarak hayata geçirdiğimiz “Nefes” de unutamadığım yapımlar arasında ayrı bir yere sahiptir.
Tiyatro sahnesinde en çok hangi karakteri canlandırmayı isterdiniz?
Tiyatro ile çok içli dışlıyım ama hiçbir zaman oyunculuk beni çekmedi. Gençliğimde kısa süreli bir deneyimim olduysa da, onu da neden yaptım bilmiyorum, böyle bir merakım olmadı. Dolayısıyla “şu rolü canlandırmak isterdim” diye de düşünmedim.
Tiyatro dünyasındaki isimler arasında hayranlık duyduğunuz veya ilham aldığınız kişiler kimlerdir?
Tiyatro dünyasında hayranlık duyduğum pek çok usta sanatçı var elbette… Sevgili Yıldız Kenter bunların başında yer alır. Zaten 2015’te kendisiyle yaptığım uzun sohbetler ve tabii ki arşiv taramaları sonunda da hayatını yazdım: “Tiyatro Benim Hayatım” Ne güzel ki Yıldız Hanım da çok mutlu oldu…
27. İstanbul Tiyatro Festivali’nde sizi en çok heyecanlandıran oyun hangisi?
Güzel bir programı var 27. İstanbul Tiyatro Festivali’nin. Özenle seçilmiş oyunlar. Beni en çok heyecanlandıran da bir Pina Bausch klasiği olan Tanztheater Wuppertal Pina Bausch yapımı “Cafe Müller.”
Sezgi Olgaç
Metin Yazarı ve Fotoğrafçı
İzledikten sonra asla unutamadığınız tiyatro oyunu hangisi?
Çocukken ailece Efes Antik Tiyatro’da izlediğimiz “Ferhangi Şeyler”, “İyi ki oradaymışım” dediğim anılarım arasında. Ne mutlu ki “Ferhangi Şeyler”i seneler sonra Ses Tiyatrosu’nda yeniden izleyebildim. Geçtiğimiz günlerde izlediğim “Saatleri Ayarlama Enstitüsü” ise çok sevdiğim Tanpınar romanının tüm harikuladeliğini yansıtan bir uyarlama olmuş, bir süre daha etkisi üzerimde olacak.
Tiyatro sahnesinde en çok hangi karakteri canlandırmayı isterdiniz?
Shakespeare’in “Bir Yaz Gecesi Rüyası”nın peri tozlarıyla kaplı dünyasına adım atarak Titania’yı canlandırmak isterdim.
Tiyatro dünyasındaki isimler arasında hayranlık duyduğunuz veya ilham aldığınız kişiler kimlerdir?
Birden fazla disiplinde üretkenliğini koruyan, hem müzik hem tiyatrodaki başarısıyla Zuhal Olcay. Yine çocukluğumda ve yetişkinliğimde izleme şansı bulduğum Genco Erkal, bir çınar gibi dallanıp budaklanan varlığıyla saygı duyduğum bir isim.
27. İstanbul Tiyatro Festivali’nde sizi en çok heyecanlandıran oyun hangisi?
Festivalin açılışını yapacak olan Pina Bausch başyapıtı “Café Müller” için heyecanlanmamak elbette imkansız. “Büyük Zarifi Apartmanı”nın mekânla bütünleşecek deneysel performansını da Beyoğlu’na tutkuyla bağlı olan biri olarak merak ediyorum. Beyoğlu’nda üç Fransız lisesini tiyatro salonlarına dönüştürecek İstanbul Mon Amour etkinliklerini de mutlaka yakalamak istiyorum.
Yekta Kopan
Yazar, Seslendirme Sanatçısı ve Televizyon Sunucusu
İzledikten sonra asla unutamadığınız tiyatro oyunu hangisi?
“Hamlet”. İzlediğim her yorumu, her sahnelenişiyle.
Tiyatro sahnesinde en çok hangi karakteri canlandırmayı isterdiniz?
Seyirci koltuğundaki yerini almış, oyunun başlamasını bekleyen heyecanlı seyirci.
Tiyatro dünyasındaki isimler arasında hayranlık duyduğunuz veya ilham aldığınız kişiler kimlerdir?
Yazarları anmak isterim; Shakespeare’den Brecht’e, Ibsen’den Ionesco’ya uzanan bir çizgi var. Ama tek bir isim söylemem gerekiyorsa hem muhteşem bir öykü yazarı hem de yol açan bir tiyatro insanı olarak Haldun Taner derim.
27. İstanbul Tiyatro Festivali’nde sizi en çok heyecanlandıran oyun hangisi?
Tanztheater Wuppertal Pina Bausch’tan “Cafe Müller” ilk sırada tabii ki. 484 Urban Garden’in “Çirkin”i ve Bahçe Galata’nın “Terörizm”i de merakla beklediğim oyunlar.
Zeynep Aksoy
Sahne Sanatları Eleştirmeni
İzledikten sonra asla unutamadığınız tiyatro oyunu hangisi?
Bu soruyu bir taneyle cevaplamak çok zor. İlk aklıma gelen, aynı düzeyde unutamadığım üç oyunu da tiyatro festivalinde izledim. Strehler’in yönettiği “Marivaux’un Köleler Adası” (1997), Ian Holm’un Kral Lear’ı oynadığı Aya İrini’de sahnelenen “Kral Lear” (1997) ve Pina Bausch’un “Cam Temizleyicisi” (1998). Unutamadığım üç oyun da neredeyse 20 yıl önce izlediklerim, bu da ne kadar sağlam işler olduklarının kanıtı.
Tiyatro sahnesinde en çok hangi karakteri canlandırmayı isterdiniz?
İçgüdüsel olarak “Hamlet” dedim ve sonra nedenini düşündüm. Kesinlikle iyi bir oyuncu değilim ve ancak kendime benzer bir karakteri canlandırabilirim, kendime benzetiyorum. Ayrıca melankoli, kararsızlık gibi insani zaaflarıyla bir anti-kahraman olmasını seviyorum. Bir de cinsiyetsiz bir karakter bence.
Tiyatro dünyasındaki isimler arasında hayranlık duyduğunuz veya ilham aldığınız kişiler kimlerdir?
Yaratıcı yönetmenler; Robert Wilson, Pina Bausch, Strehler ve oyun yazarları; Tennessee Williams, Sam Shepard, Martin McDonagh, Paula Vogel.
27. İstanbul Tiyatro Festivali’nde sizi en çok heyecanlandıran oyun hangisi?
Yerlilerden “Büyük Zarifi Apartmanı”. Çünkü mekâna özel ve şehir belleğiyle ilgili işleri seviyorum. Yabancılardan Hofesh Schecter’in “Çifte Cinayet”i. Dans tiyatrosunun en önemli çağdaş isimlerinden.
Zeynep Oral
Gazeteci ve Yazar
İzledikten sonra asla unutamadığınız tiyatro oyunu hangisi?
Bir değil sayısız oyun var unutamadığım. Giorgio Strehler, Tolstoganova, Lubimov, Peter Brook, Ariane Mnouchkine, Antoine Vitez, Jerzy Grotowski, Szajna, Beklan Algan, Başar Sabuncu, Genco Erkal, AST Kenterler, Mehmet Ulusoy, Işıl Kasapoğlu ve Mehmet Ergen’in sahnelediği nice oyun hâlâ sahne sahne aklımda ve yüreğimde… Ancak bir oyun adıyla yanıt vermek gerekirse Arianne Mnouchkine “L’Age d’Ore” (Altın Çağ) diyebilirim.
Tiyatro sahnesinde en çok hangi karakteri canlandırmayı isterdiniz?
Sahnede değil, sahne gerisinde olmayı tercih ederdim. İllaki seçmem gerekirse Shakespeare’in “Fırtına” oyunundaki Ariel olmak isterdim.
Tiyatro dünyasındaki isimler arasında hayranlık duyduğunuz veya ilham aldığınız kişiler kimlerdir?
İlham aldığım değilse de, hayranlık duyduğum yönetmenleri yukarıda sıraladım. Bir o kadar daha ekleyebilirim…
27. İstanbul Tiyatro Festivali’nde sizi en çok heyecanlandıran oyun hangisi?
Tek bir oyun değil her oyun heyecanlandırıyor. Pina Bausch’un “Café Müller” ve Wajdi Mouawad’ın (Fransa’nın ünlü La Colline Tiyatrosu’nun) “Kız Kardeşler” gibi yabancı toplulukların sunacağı oyunlar kadar, yerli yapımlar da beni heyecanlandırıyor. Geçen festivalde izleyemediğim “İstanbul Mon Amour”, Tiyatro Pera’nın “Sen Hamlet Değilsin” ve deneysel bir çalışma olan “Büyük Zarifi Apartmanı” en çok merak ettiklerim arasında…
{16521}
