Süperyat Üretiminde Dünyanın Yükselen Yıldızı Türkiye

Türkiye, dünya süperyat endüstrisinin parlayan bir yıldızı. Kaliteli üretim şartları ve işçilik ile rekabetçi fiyatlar Türkiye’nin rakiplerini bir bir geride bırakmasını sağlıyor. Süperyat üretiminde İtalya ve Hollanda’dan sonra üçüncü ülke olan Türkiye’deki süperyat endüstrisini yakından keşfedin.

Dünya süperyat endüstrisi nicelik olarak çok büyük olmasa da milyarlarca doların döndüğü bir sektör. Bir nevi dünyanın en varlıklı insanlarının oyun alanı. Hedef kitle, her şeyin en iyisine kolaylıkla ulaşabilen insanlar olunca yapılan iş de ciddi bir meydan okumaya dönüşüyor haliyle. Günümüzde dünya süperyat üretiminde, ülkeler arasında ezeli bir rekabet söz konusu. Bu ligin lider isimleri de genelde hep aynı isimlerden oluşurdu. Ta ki son birkaç yıla kadar. Artık bu devler liginin yeni bir yıldızı var: Türkiye.

Bugüne kadar süperyat üretimi denildiğinde akla ilk gelen ülkeler İtalya, Hollanda, Almanya, ABD, İngiltere olurdu. Ancak artık devler liginde Türkiye de var. Ülkemiz süperyat üretiminde öylesine önemli bir marka haline geldi ki dünya sıralamasında üçüncülüğe yerleşti. Türkiye, kaliteli ve uygun fiyatlı üretim avantajları sayesinde dünya süperyat üretiminde İtalya ve Hollanda’dan sonra üçüncü oldu.

Türkiye’de süperyat üretiminin merkezi Antalya Serbest Bölge. Antalya’yı İstanbul Tuzla ve Bodrum takip ediyor. 2019 yılında Antalya Serbest Bölge’de 47 süperyat üretildi. Bu 47 süperyatın toplam uzunluğu 800 metreyi geçti. 2019 yılındaki bu üretimin toplam geliri de 95 milyon doları buldu.

Peki Türkiye’nin ve özellikle Antalya’nın süperyat sahibi olmak isteyenler için cazip yanı ne? Bunun için birçok sebep sayabiliriz. Ama en önemlisi hiç kuşkusuz Türkiye’deki üretim kalitesinin artık endüstrinin Avrupalı dev oyuncularıyla aynı olması. Gelin süperyat üretiminde Türkiye’nin üçüncü sıraya yerleşmesini yakından inceleyelim.

{774456}

Antalyalı tersaneler 2026’ya kadar dolu

Antalya Serbest Bölgesi İş İnsanları Derneği Başkanı Emre Şandan, son üç senede alt yapı ve denize atma çekme sistemlerine yapılan yatırımlar sayesinde Antalya Serbest Bölgesi’nin sadece Türkiye’nin değil dünyanın en modern ve sayılı yat üretim ve bakım merkezi haline dönüştüğünü belirtiyor. Şandan, Antalya Serbest Bölge’deki tersanelerin halen yüzde 100 dolulukla çalıştığına dikkat çekiyor ve “Birçok tersanenin üretimi 2026 senesine kadar dolu. Antalya Serbest Bölge’de bu sene 50 metre üzerinde 8-10 süperyat bakım onarım gördü. Ayrıca inşası devam eden ya da yakında başlanacak olan 20 adet 30 metre üstü süperyat bulunuyor” diyor.

Süperyat sektörüne yatırım yapmak üzere her ay yeni bir dünya markasının Antalya’ya geldiğine dikkat çeken Emre Şandan ancak bölgede daha fazlası için alan bulunmadığından yeni yatırımcılara olanak sağlanamadığını belirtiyor. Şandan, kısa zamanda yeni bir serbest bölge kurulması gerektiğini vurguluyor.

Antalya Serbest Bölge’nin süperyat sahiplerine sağladığı en önemli avantaj, burada yapılan üretimde müşterinin bazı vergilerden muaf olması. Üretilen süperyatlar yurt dışındaki müşteriye gideceğinden ülke içinde ödenen vergilerden muaf tutuluyor. Bu da üretim maliyetini Avrupa’ya göre yüzde 20 düşürüyor. Çok önemli bir neden de hiç kuşkusuz ülkemizdeki zanaatkarlığın en üst seviyede olması. Bu durum ortaya çok hem çok kaliteli hem de nispeten daha uygun maliyetli süperyatların ortaya çıkmasını sağlıyor.

{88120}

Türkiye’nin dünya arenasındaki yeri sağlamlaşıyor

Tüm bu sebepler yüzünden artık dünyanın en ünlü tasarımcı, mühendis ve yat üreticileri Türkiye ile çalışmayı tercih ediyor. Türkiye’nin uluslararası ödüllü yat tasarım ofisi Red Yacht Design’ın kurucu ortağı ve gemi inşa mühendisi Fatih Sürekli, Türk yat sektörünün dünya arenasındaki yerini giderek sağlamlaştırdığını belirtiyor ve şöyle devam ediyor:

“Pandemi sürecinde (2020-2021) ve pandemi sonrası (2022) dönemde dünya yat piyasasındaki hem yeni inşa, hem refit, hem ikinci el satışlarda yaşanan yaklaşık yüzde 25’lik büyüme Türk yat endüstrisinin dünya çapında birçok farklı kategoride ilk beşte yer almasını sağladı. Boat International’ın 2022 Ocak raporuna göre Türkiye yeni inşaa olarak toplam metre baz alındığında sırasıyla İtalya ve Hollanda’dan sonra üçüncü sırada yer alıyor. Diğer yandan aynı listeye gros tonaj olarak baktığımızda ise Türkiye’yi İtalya, Almanya ve Hollanda’dan sonra dördüncü olarak görüyoruz.”

Türkiye’nin farkı kaliteli işçilik ve rekabetçi fiyatları

Fatih Sürekli bu rakamların çok umut verici ve güzel olduğunu söylüyor ancak dikkat edilmesi gereken bir başka nokta daha olduğu da ekliyor. Esas bakılması gereken ligin gros tonaj olduğunu belirten Sürekli sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Çünkü yatlar büyüdükçe kalitenin daha da iyi olması gerektiği ve kompleks üretimin altından kalkmanın daha zor olduğu ortaya çıkıyor. Türkiye’nin bu iki alanda Avrupalı tersaneleri yakalaması için ilerlemesi gereken daha çok yol var. Şimdiden birçok tersanenin 2025 yılına kadar dolu olduğunu biliyoruz. Tersaneler dışında tabii ki yan oyuncuların durumu da dikkat çekiyor. Örneğin bizim yat tasarım firmamızın şu an 24 metre üzeri 12 adet üretimde projesi bulunuyor. Türk yat sektörünün üretimde, tasarımda, yan sanayide kaliteyi artırarak özellikle firma bazında en büyüklerin yer aldığı listeye girmeyi kendilerine hedef olarak koymaları gerekiyor.”

Bodrum merkezli süperyat üreticisi FDC Yachts Kurucu Ortağı Eyüp Özbelen de Türkiye’nin işçilik kalitesi ve rekabetçi fiyatlarıyla ön plana çıktığını belirtiyor. Pazar seri ve özel imalat olarak iki ayrı segment olarak ele alındığında seri üretimde Türkiye’nin en büyük rakibinin İtalya, yarı seri ve özel üretimde de Hollanda ve Almanya gibi Kuzey Avrupalı ülkeler olduğunu söyleyen Özbelen, “Gelişen firmalar, tesisleşme adımları, kurumsallaşma yatırımları ülkemizi 10 yıllık dilimde dünyanın en büyük üretim hacimlerinden birine sahip olan ülke konumuna sokacak” diye belirtiyor.

{773584}